Vehbi Tülek - Web Sitesi

Muhammed bin Nasr Mervezî hazretleri Şafiî fıkıh ve hadis âlimidir. 202 (817) yılında Bağdat'ta doğdu. İlim tahsili için Bağdat, Basra, Şam, Medine ve Kahire'ye gitti. Kahire'de Şafiî âlimlerinden fıkıh tahsil etti. Daha sonra Semerkant'a yerleşti ve talebe yetiştirdi. 294 (m. 906)’da burada vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

1- Yıkanmaya başlarken niyet etmek. Niyet şöyle yapılabilir: “Neveytü ref’al hadesil-ekber” yani (büyük hadesi kaldırmaya niyet ettim.) Hades, namaz kılmaya engel olan durumdur. Bu niyetin sadece Türkçesini söylemek de kafidir. Niyet kalp ile getirilir, dil ile söylemek ise sünnettir. Niyet, vücuda suyu ilk değdirirken yapılır. Niyetten önce yıkanan yerleri bir kere daha yıkamak lazımdır.

3- Vücudun tamamını yıkamak. Suyu, tenin ve kılların her tarafına ulaştırmak gerekir. Bir kıl veya tenden; bir kıl kadar yıkanmamış bir şey kalırsa, gusül geçerli olmaz. Gusülden sonra yıkanmamış bir yer görülürse, sadece orayı yıkamak kafidir.
Guslederken şu hususlara uymak sünnettir:

1- Gusle başlarken “Besmele” çekmek. 2- Abdestte olduğu gibi, elleri bileklere kadar yıkamak. 3- Gusülden önce tam bir abdest almak. Ancak abdestten önce avret yerlerini yıkamalıdır. Yoksa abdestten sonra eller buralara değince, abdest bozulur. Abdestten önce avret yerleri yıkanırken gusle niyet etmek de lazımdır. 4- Her yıkayışta, elin ulaşabildiği bedenin her tarafını “delk” etmek yani ovmak. 5- “Müvâlât” yani ara vermeden yıkanmak. 6- Suyu; önce başa, sonra sağ omuza, sonra da sol omuza dökmek. 7- Bütün yıkamalara sağ taraftan başlamak. 8- Suyun deriye ulaşmasına engel olmayan kirleri ve pislikleri gidermek. Şayet bunlar, suyun ulaşmasına engel oluyorsa, bunları gidermek farzdır. 9- Avret yeri kapalı olarak gusletmek. 10- Yıkanan her yeri üçer defa yıkamak. 11- Saçları ve parmakları hilallemek. 12- Gusülden önce tırnakları kesmemek ve fazla kılları tıraş etmemek. 13- Mazeret yoksa hiç kimseden yardım almamak. 14- Gusül suyunu üzerine sıçratmamak. 15- Üzerinde kalan su damlacıklarını silkelememek. 16- İhtiyaç olmadan gusül esnasında konuşmamak. 17- Önce vücudun üst kısımlarını, sonra alt kısımlarını yıkamak.

Şafiî mezhebinde guslün farzları