Vehbi Tülek - Web Sitesi

Mehmed Refik Efendi 147. Osmanlı Şeyhülislâmıdır. Bosna'da Rogatica'da (Çelebipazarı) doğdu. Saraybosna'da medrese tahsili yaptıktan sonra İstanbul'a giderek kadılık, Anadolu Kadıaskerliği, nihayet Şeyhülislâmlık görevine tayin edildi. 1288 (m. 1871)'de vefat etti. Bir dersinde buyurdu ki:

Namaza dört şey ile girilir: Farz ile, vâcib ile, sünnet ile, müstehab ile. Hanefî mezhebinde, ellerini kulağının hizâsına kaldırmak, sünnet. Ellerinin ayasını kıbleye yöneltmek sünnet. Er kişilerin baş parmağını kulağı yumuşağına değdirmek ve hâtun kişilerin, omuzu hizâsına kaldırmak müstehab, (Allahü ekber) demek farz. Tekbîr aldıktan sonra, el bağlamak sünnet.

Sağ elini, sol elinin üstüne koymak, sünnet. Er kişinin, ellerini göbeğinden aşağı koymak ve hâtun kişi, göğsüne koymak sünnet. Er kişi, bileğini pekçe kavramak müstehab. Namazda -imâm olsun, muktedî olsun ve yalnız olsun- Sübhâneke okumak sünnet. Eğer imam veyahut yalnız olursa, E'ûzü okumak sünnet. Besmele okumak sünnet. Fâtiha-i şerife okumak vâcib ve Fâtihadan sonra, bir sûre okumak vâcib. Kıyâmda iken üç âyet, yâhut, üç âyet kadar uzun bir âyet okumak farz. Rükü'da belini eğmek farz. Üç kere (Sübhânallah) diyecek kadar eğlenmek vâcib. Üç kere (Sübhâne rabbiyelazîm) demek sünnet. Beş kere veya yedi kere demek müstehab. Rükü'dan kıyâma doğruldukta ve iki secde arasında doğrulup oturdukta, bir kere (Sübhânallah) diyecek kadar eğlenmek, İmâm-ı Ebû Yûsüfe göre farz. Ve Tarafeyn kavline göre, vâcib olup, bazıları sünnet demişler ise de, esah olan vâcibdir.

Secdede, başını secdeye koymak farz. Üç kere (Sübhânallah) diyecek kadar eğlenmek vâcib. Üç kere (Sübhâne rabbiyel-a'lâ) demek sünnet. Beş kere veya yedi kere demek müstehabdır. Secde yaparken, önce iki diz, sonra iki el, sonra burun ve sonra alın yere konur. Baş parmakları, kulakları hizâsında olur. Ayakların, en az birer parmağını yere koymak farzdır. Yerin sertçe olup, başın aşağı girmemesi lâzımdır. Yerde duran masa, kanape, araba da, yer demektir. Hayvan üzeri ve hayvan üstünde bulunan semer ve benzerleri, yer sayılmaz. Salıncak ve ağaçlara, direklere bağlanarak havada gerilmiş duran bez, halı, hasır yer sayılmaz.

Secdede dirsekler bedenden, karnı da uyluklardan açık tutulur. Ayak parmaklarının uçları kıbleye karşı tutulur. Rükü'a eğilirken topuk kemiklerini birbirine yapıştırmak sünnet olduğu gibi, secdede dahî bitişik tutulur.

Namazda Fâtiha okumak vâcibdir