Şâfiî fıkıh âlimi Ahmed bin Ömer

Ahmed bin Ömer, (Ebü’l-Abbâs) büyük velîlerdendir. Ömrü Ehl-i sünnete hizmetle geçmiştir. Bilhassa “Münazara” ve “Cedel” ilminde(muhalif tarafın fikirlerini çürütüp kendi fikirlerini benimsetmek üzere geliştirilen ilim) onun karşısına çıkanlar mağlup olurlardı. Ayrıca, uzakta olan Ehl-i sünnet muhaliflerine de reddiyeler yazıp gönderirdi. Kendisine “Elbâz-ül-eşheb” denilirdi. 249 (m. 863) yılında doğdu. 306 (m. 918) senesinde vefât etti. Kabri Bağdâd’dadır.

“Sen zahir ile söylüyorsun!”
Ebü’l-Abbâs’ın, Ebû Bekir Muhammed bin Dâvûd ez-Zâhiri ile münazaraları meşhûrdur. Şöyle anlatılır:
Bir gün Ebü’l-Abbâs, Dâvûd-i Zâhirî’ye: “Sen zahir ile söylüyorsun. Âyet-i kerîmede Allahü teâlâ “Bir kimse, bir miskal bir hayır işlerse, onun mükâfatını görecek. Kim de bir miskal bir kötülük işlerse, onun cezasını görecektir” (Zilzal: 7-8) buyuruyor. “Peki bir kimse yarım miskal işlerse?” diye sordu. Dâvûd-i Zahirî uzun süre durdu. Ebü’l-Abbâs, “Niçin cevap vermiyorsun?” diye sorunca, Dâvûd-i Zâhirî cevap veremedi.
Ebü’l-Velîd Nişâbûrî, Ebü’l-Abbas’a “İhlâs sûresi Kur’ân-ı kerîmin üçte birine denktir” hadîs-i şerîfinin manasını sordu. Ebü’l-Abbâs şöyle cevap verdi: “Kur’ân-ı kerîmin üçte biri ahkâm, üçte biri va’d ile va’îd, üçte biri de isimler ve sıfatlar olmak üzere indirildi. İhlâs sûresinde Allahü teâlânın isimleri ve sıfatları bir arada olduğu için, Kur’ân-ı kerîmin üçte biri olmaktadır...”
Birçok talebesinin bildirdiğine göre, Ebü’l-Abbâs vefâtına yakın bir gece gördüğü rü’yâyı şöyle anlatır:

“Hesap vakti yaklaştı!”
“Kıyâmet kopmuş, insanlar mahşer yerine toplanmıştı. Bir ses, “Peygamberlerin davetine ne ile icâbet ettiniz?” diye sordu. Ben de “İmân ve tasdîk ile” dedim. Sonra “Siz sözlerden ziyâde, amellerden sorumlusunuz” diye söyleyince ben de, “Büyük günahlardan sakındık, küçük günahlardan da Allahü teâlânın af ve rahmetine sığındık” dedim. Bunun üzerine yanında bulunan talebeleri;
“Efendim bu rüyâ ölümün yaklaştığını gerektirmez mi?” diye sorunca, Ebü’l-Abbâs şu âyet-i kerîmeyi okudu
“İnsanların hesap vakti (kıyâmet günü) yaklaştı. Onlar ise, hâlâ bundan gaflette, yan çizip aldırmıyorlar” (Enbiyâ-1).
Bu rüyâdan onsekiz gün sonra vefât etti.