Hanbelî fıkıh âlimi Ebû Bekr-i Hallâl

Ahmed bin Muhammed bin Hârûn el-Bağdâdî, Hanbelî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. “Ebû Bekr-i Hallâl” ismiyle meşhûr olmuştur. Hanbelî âlimlerinin büyüklerindendir...

ZAMANININ İMAMI OLDU
Bu mübarek zat, ilim tahsil etmek için çok yer dolaştı. İmâm-ı Ahmed bin Hanbel’in mezhebindeki mes’eleleri birçok âlimden öğrenip, büyük bir eser yazdı. 311 (m. 923) senesi Rabî-ül-evvel ayında Bağdâd’da vefât etti. Cenâze namazını Ebû Ömer Hamza bin Kâsım el-Hâşimî kıldırdı. Ebû Bekr-i Mervezî’nin kabrinin güney tarafına defnedildi...
Hanbelî mezhebinde yetişen âlimlerin en büyüklerinden olan Ahmed el-Hallâl, Ahmed bin Hanbel’in eshâbından olan birçok âlimden ilim aldı. Bunlardan Hasen bin Arefe, Sa’dân bin Nasr, Muhammed bin Avf el-Hımsî ve onların zamanındakiler ile daha sonra gelen birçok âlimden, bu mezhebin mes’elelerini öğrendi. Onlardan hadîs-i şerîf dinledi ve rivâyetlerde bulundu. Yüksek din bilgilerinde mütehassıs büyük İslâm âlimi Ebû Bekr el-Mervezî ile ölünceye kadar sohbet edip ilminden istifâde etti. Fıkıh ilmini ondan öğrendi. Kendisinden de, İmâm-ı Ahmed’in mezhebindeki mes’elelere ait ilimleri öğrenmek için, birçok kimseler gelip ilim tahsil etti.
Onun Hanbelî mezhebindeki mes’elelere vukûfiyeti o kadar çoktu ki, o asırda ve daha sonra ona yetişen olmadı. Bu mezhebde zamanının âlimlerine “İmâm” oldu. İlimdeki ve fazîletteki büyüklüğünü, bütün âlimler söz birliği ile bildirmekte olup, ayrıca eserleri de, ilminin genişliğine şahittir.

“KUL HAYÂ EDERSE...”
Hikmetli sözleri pek çoktur. Buyurdu ki:
“Kul, Allahü teâlâdan hayâ ederse, Allahü teâlâ onun ayıplarını örtüp, insanlardan gizler, hatâlarını affeder. Kıyâmet günü onun hesabını kolay eyler.”
Ebû Bekr-i Hallâl hazretleri Bağdad’da vefat etti. Vefat ederken sevincinden ağlıyordu. Soranlara buyurdu ki:
“Bu iki gözden, yani Allahü teâlâya kavuşma sevinci ile ağlayan gözlerden dökülenler inci ve mercandır. Nitekim Allahü teâlâ “İkisinden de inci ve mercan çıkar” (Rahman 22) buyurmuyor mu?”