Abdülkâdir Deştûtî

Memlûk Sultanı Kayıtbay, gazâlarında zor durumda kaldıkça zamanın büyüğü ve çok sevdiği Abdülkâdir Deştûtî hazretlerinden imdâd isterdi. O mübarek de, Allahü teâlânın izni ile askerin arasında görülür, düşmana hücûm ederdi. Böylece, diğer askerlerin şevki artar, coşarak hamle yaparlar, nihayet zafer elde edilirdi. Araştırdıklarında, Deştûtî’nin memleketinde bulunduğunu öğrenirler, harp meydanında aralarında bulunmasının, onun bir kerâmeti olduğunu anlarlardı.

“Dünya sultanlığına güvenme!”
Abdülkâdir Deştûtî, bir gün Sultan Kayıtbay ile birlikte otururken, elbisesine sinekler kondu. Latîfe yoluyla Sultâna dedi ki:
-Şu sineklere söyle de, benim üzerimden gitsinler! Kayıtbay;
-Efendim! Sinekler benim sözümden ne anlarlar. Ben onlara nasıl anlatabilirim? dedi.
Bunun üzerine Abdülkâdir Deştûtî hazretleri buyurdu ki:
-Sen nasıl Sultansın ki, sineklere dahi sözün geçmiyor? (Yânî, bunu söylerken nükte yolu ile; “Dünya sultanlığına güvenme. Bu her ne kadar yüksek görünüyor ise de, sineklerin bile kendisine itâat etmediği bu sultanlığa sultanlık denir mi? Buna aldanıp gururlanmamak lâzımdır” demek istedi.)

“Üzerimden ayrılın ey sinekler!”
Bundan sonra;
-Ey sinekler, üzerimden ayrılınız! dedi.
Bu söz üzerine sinekler üzerinden çekilip gittiler. Bu hâdiseden çok ibret alan Sultan Kayıtbay, hakîkî sultanların bu büyükler olduğunu, onlara tâbi olmakla şereflenen bir çöpçünün, o büyükleri tanımak nasîb olmayan sultanlardan kat kat kıymetli olduğunu daha iyi anladı...
? “İşini yapmakta acele et!”
Abdülkâdir Deştûtî hazretlerinin vefâtı yaklaştığında, ağlaması, ağlayıp sızlayarak Allahü teâlâya yalvarması çok arttı. Kabirleri kazıp hazırlayan kimseye;

-İşini yapmakta acele et. Zîrâ vakit çok yaklaştı, buyurdu ve ertesi gün 1524 (H.931) senesinde Kahire’de vefat etti. Bab-üş-Şa’riyye’nin dış kısmına defnedildi...