Ebü-l Abbas bin Şüreyh

Kâdı Şüreyh Tabiînin büyüklerindendir. 79 (m. 713)’da vefât ettiği rivâyet edilir. Babasının ismi Hâni idi. Hâni, kabilesi nâmına elçi olarak Medine’ye gelmiş ve Müslüman olmuştu. Hazreti Ömer, Hazreti Ali ve İbn-i Mes’ûd’dan (radıyallahü anhüm) hadîs-i şerîf rivâyet etti. Şa’bî, Nehâî, Abdülazîz bin Refî, Muhammed bin Sîrîn ve daha birçok âlim ondan hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.

Yüz yirmi yıllık bir ömür...
Kâdı Şüreyh hazretleri, kırk yaşında, Hazreti Ömer tarafından Kûfe’ye kadı (hakim) yapıldı. Hadîs ve fıkıh ilminde büyük âlim idi. Basra’da bir sene kadar kadılık yaptı. Sonra, Hazreti Osman, Hazreti Ali, Hazreti Muâviye ve sonrakiler zamanında da Kûfe kadılığına devam etti. Aralıksız 60 seneden fazla kadılık yaptığı bildirilir.
Bu mübarek zat, hüküm verme konusunda çok bilgili ve pek âdil idi. Vali Haccâc kendisini yine kadı yapmak istedi ise de kabul etmemiştir. Yetmişdokuz senesinde (m. 698) yüz yirmi yaşının üzerinde iken vefât etti.
Bir sevdiği, o mübarek zatla ilgili şöyle bir hadise anlatır:
“Kâdı Şüreyh hazretleri üzüldüğüm bazı şeyleri bir dosta anlattığımı duyunca, elimden tutup beni kendine doğru çekti ve şöyle dedi:
-Allah’tan başkasına şikâyet etmekten sakın! Kendisine şikâyet ettiğin kimse dost da olabilir, düşman da. Eğer dostsa onu üzebilirsin. Düşmansa senin başına gelene sevinebilir...”

Oğlu da büyük âlim idi...
Kâdı Şüreyh hazretlerinin oğlu Ebü’l-Abbas da büyük âlimlerdendi. Şöyle nakledilir:
Ebü’l-Abbas bin Şüreyh, ölüm hastalığında iken bir rüya gördü. Rüyasında sanki kıyamet kopmuştu. “Âlimler neredeler?” diye bir nida geldi. Hepimiz toplandık. Sonra, “Öğrendiklerinizle ne amel ettiniz?” diye soruldu. Hepimiz, “Amelde kusur ettik, çok günah işledik” dedik. Aynı soru tekrar soruldu. Sanki başka bir cevap bekleniyordu. O zaman ben “Amel defterimde şirk yoktur. Allahü teala şirkin dışındaki günahları affedeceğini müjdelemişti!” dedim. O zaman “Gidiniz, sizler affedildiniz” diye bir nida duyduk.
Ebü’l-Abbas hazretleri bu rüyadan üç gece sonra vefat etti...