Abdülhamîd Trablûsî

Resûl, kendisine Allahü teâlâ tarafından vahiy yolu ile yeni bir din gönderilen Peygamberdir. Bu din ile Allahü teâlâya nasıl ibâdet edileceğini bildiren, her asırda gelen Peygamberlere Nebi denir. Peygamberliğini bildirdikten sonra, imân etmeyenlerle cihâd etmesi emrolunan Peygamberlere "Ülül'azm" denir. [Âdem, Nûh, İbrâhim, Mûsâ, Îsâ ve Muhammed Mustafâ aleyhimüssalâtü vesselâm ülül'azm Peygamberlerdir.] Nebi ve Resûllerden bazıları dahâ üstündür. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerimde; [Bekara sûresi 253'üncü âyet-i kerimede meâlen] (Bu Peygamberlerin bir kısmını, kendilerine verilen özellikler ile diğerlerinden üstün kıldık...) buyurmuştur.
Peygamberlerden bazısının bazısından üstün kılınması, marifet ve tâat husûsundadır. Bazı âlimler; cömertlik ve ahlâk bakımından, bazıları ise hilm ve hilkattendir, demişlerdir. Yine âlimlerden bir kısmı, bu üstünlük, sözüne güvenirlik ve tevekkül bakımından demişlerdir. Bir kısmı da nefsin hilelerini ve şeytânın vesveselerini bilmek bakımındandır, demişlerdir. Fakat, Peygamberler hakkında bu bakımdan faziletlidir diye tayin etmek meşrû değildir. [Emânet, sıdk, teblig, adâlet, ismet, fetânet, emnül-azl sıfatlarının bütün Peygamberlerde bulunduğuna inanmak lâzımdır.] Nitekim Resûlullah "sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem" şöyle buyurmuştur:
(Peygamberler arasında ayırım yapmayınız!)
Ancak biz, Peygamber efendimizin dahâ faziletli olduğunu biliriz. Çünkü Onun, diğer Peygamberlerden faziletli olduğu nâss ile, yani âyet-i kerime ve hadis-i şerifler ile sâbittir. Hadis-i şerifte şöyle bildirilmişdir:
(Ben, Âdemoğullarının seyyidiyim, öğünmüyorum!) Hazret-i Muhammed "aleyhi minessalevâti efdalühâ ve minettehiyyâtü ekmelühâ" hâtemün nebiyyin [Son Peygamber olarak] ve Seyyidil mürselin [Bütün resûllerin en üstünü olarak], âlemlere rahmet ve kıyâmet gününün şefaâtçisidir. Nitekim bu husûs âyet-i kerime ile sâbit olmuştur. Allahü teâlâ [Enbiyâ sûresi 107'nci âyetinde meâlen] (Ey Resûlüm! Seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik!) buyurmuştur...