Abdülkâdir Şeyhî Efendi

Akıllı kimseye yakışan, tövbeyi kendisine âdet edinmesi, işlediği hatâ ve günahlardan sonra pişman olması ve istiğfar etmesidir. Umulur ki, böyle yapan kimse, nefsinin şerrinden ve amelinin kötülüğünden kurtulur. Çünkü tövbe ve istiğfar kalbi düzeltir. Allahü teâlânın rızâsını kazandırır.

Ömer (radıyallahü anh) buyurdu ki: "Tövbe edenlerle beraber oturup kalkınız. Çünkü onlar, en ince kalbli kimselerdir."

İmam-ı Mücâhid, "(Hesab için) Rabbi huzûrunda durmaktan korkan için iki Cennet var" (Rahmân-46) meâlindeki âyet-i kerimenin tefsirinde; "Bu öyle bir kimsedir ki, günah işlerken Allahü teâlâyı hatırlar ve o kötülükten, günahtan vazgeçer. Bu, tövbe edenin derecesinden daha üstündür. Çünkü, tövbe eden kimse, günahı işledikten sonra pişman olmaktadır. Bu ise, günah üzerinde iken, Allahü teâlâyı hatırlayarak o günahtan vazgeçmektedir."

Riyâh el-Kaysi: "Benim kırk küsur günahım vardı. Her birisi için yüz kere istiğfar ettim" buyurdu.

Avn bin Abdullah: "Tövbe edenlerle beraber olunuz. Çünkü Allahü teâlânın rahmeti, günahından pişmanlık duyana daha yakındır" buyurdu.

Anlatılır ki, Zuheyr es-Selûli dâima ağlarken görülürdü. Arkadaşlarından birisi onu azarladı. "Allahü teâlâ sana merhamet etsin. Niçin böyle devamlı ağlıyorsun?" dedi. O da: "Günahlarıma ağlıyorum. Suçum çok. Rabbine âsi olana elbette ağlamak yaraşır" cevâbını verdi.

Anlatılır ki: Hızır (aleyhisselam), Mûsâ'dan (aleyhisselam) ayrılacağı vakit, hazreti Mûsâ ona: "Bana bazı tavsiyelerde bulun" dedi. Hazreti Hızır da şu tavsiyelerde bulundu: "Herkese faydalı ol, zarar verici olma. Güleryüzlü ol, kızgın olma. İhtiyâcın olmadan yola çıkma. Başkasının kötülüğünden dolayı ayıplama. Sen kendi günahlarına ve hatâlarına ağla."

Fudayl bin Iyâd hazretleri buyurdu ki: "Günahın senin yanında ne kadar küçülürse, Allahü teâlânın yanında o derece büyür. Sen günahı ne kadar büyük görürsen, o günah Allahü teâlânın yanında o derece küçülür." (İnsan, günahını dâima büyük görmelidir.)

Resûlullah efendimiz buyurdu ki: "Bir kimse günah işler, sonra bu günahını hatırladığı zaman, kalkar, abdest alıp, iki rek'at namaz kılar, günahını Allahü teâlâdan affetmesini dilerse, Allahü teâlâ onun günahını affeder."