Abdurrahman Aktebi

Her Müslümânın bilmesi ve yapması gereken imân, fıkıh ve ahlâk bilgilerini kısaca ve açıkça anlatan kitâplara ilmihâl kitâpları denir. Dinini bilen ve seven ve kayıran mübârek insanların ilmihâl kitâplarını alıp, çoluğuna ve çocuğuna öğretmek, her Müslümânın birinci vazifesidir. Kelâm, fıkıh ve ahlâk bilgilerini lüzûmu kadar öğrenmek ve çoluk çocuğuna öğretmek, her Müslümâna Farz-ı ayndır. Öğrenmeyenler ve çoluk çocuğuna öğretmeyenler büyük günâh işlemiş olur. İslam âlimleri buyurdular ki: İlimlerin en üstünü, İlmihâl bilgisidir.

Bezzâziyye'de diyor ki: Kur'ân-ı kerimden bir miktâr ezberledikden sonra, fıkıh öğrenmek lâzımdır. Çünkü Kur'ân-ı kerimin hepsini ezberlemek farz-ı kifâyedir. Lâzım olan fıkıh bilgilerini öğrenmek ise, farz-ı ayndır. Farzlardan sonra ibâdetlerin en kıymetlisi, ilim ve fıkıh öğrenmektir.

İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: "Her Müslümânin ilmihâl öğrenmesinin farz olduğunu fıkıh âlimleri söz birliği ile bildirdi. Bunun için, karı-kocanın hayz ve nifâs bilgilerini öğrenmeleri lâzımdır. Kocası, hanımına öğretmeli, kendisi bilmiyorsa, bilen kadınlardan öğrenmesi için izin vermelidir."

İmâm-ı Muhammed'e "rahmetullahi aleyh" mütehassıs olduğu tasavvuf bilgisinde niçin bir kitap yazmadığını sorduklarında, (Bu bilgiler ancak, bütün işlerde dine uymakla, dine uygun alışveriş yapmakla elde edilebilir. Bunlar da, fıkıh kitaplarından öğrenilir. Alışveriş ve başka sözleşmeleri yapacak kimsenin bunların sahih ve helâl olmasının şartlarını öğrenmesi lâzımdır. Bunun için, bu işleri öğrenmek her mükellefe farz-ı ayndır. Bu farzın yerine getirilmesi için, alışveriş kitabını yazdım) buyurdu.

Ehl-i sünnet i'tikâdını ve fıkıh bilgilerini öğrenmeden önce, ibretli menkıbelerle dolu olan (Gülistan) ve benzeri kitapları bile okumamalıdır. Fıkıh kitapları yanında, Gülistan ve benzeri kitaplar lüzumsuzdur. Dinde lâzım olanları, önce okumak ve öğrenmek ve öğretmek lâzımdır. Din bilgilerini öğrenmeden, başka şeyler öğrenenler ve çocuklarına doğru din bilgisi öğretmeyerek, para kazanmaya uğraşanlar, ne kadar aldanıyor.