Âdem Askalânî
"Emin ve muteber bir zâttı"
Hadis kitaplarında, bu zâttan başka "Âdem bin Ebi İyâs" nâmında başka kimse yoktur. Kendisi, Şu'be bin Haccâc, İbn-i Yûnus, İbn-i Ebi Zi'b, Hammâd bin Seleme, Leys bin Sa'd gibi âlimlerden rivâyetlerde bulundu. Kendisinden de, İmâm-ı Buhâri, İmâm-ı Nesâi, Ebû Dâvûd, İbn-i Mâce, Taberâni, Dârimi, Ebû Zûr'a, Ebû Hatim gibi zâtlar rivâyetlerde bulunmuşlardır.
Ebû Hatim diyor ki:
"Âdem bin Ebi İyâs, Allahü teâlânın hayırlı kullarından biri olup, sika (güvenilir) emin ve muteber bir zâttı."
İmâm-ı Ahmed bin Hanbel buyuruyor ki:
"Şu'be bin Haccâc'ın huzurunda, dâima hadis-i şerif zabtı (dinlediği hadis-i şerifleri yazmak) ile meşgul olan altı zâttan birisi de Âdem bir Ebi İyâs'tır."
Kendisine "Verrâk" denirdi
Âdem bin Ebi İyâs öğrendiği hadis-i şerifleri yazmak suretiyle toplar, buna çok itinâ gösterirdi. Ve bunun için de kendisine (Verrâk) denirdi. Kendisi şöyle diyor:
"Ben Seri-ul-Hat idim. Ya'ni çok süratli yazı yazardım. Şu'be Bin Haccâc'dan işittiklerimi hemen yazardım ve insanlar da benim yazdıklarımdan alırlardı."
Bu mübarek zatın, vefat etmeden önceki son sözleri şunlar oldu:
"Mülk ve Melekûtun sahibiyle güzelleştim. İzzet ve Azamet sahibiyle terbiye oldum. Uyumayan, gafil olmayan bir 'Diri'ye tevekkül ettim. Öleceğim için gayet mesudum..."