İhtikar demek, insan ve hayvan gıda maddelerini piyasadan toplayıp, yığıp, pahalandığı zaman satmaktır. Peygamberimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" buyurdu ki: (Bir kimse gıda maddelerini alıp, pahalı olup da satmak için kırk gün saklarsa, hepsini fakirlere parasız dağıtsa, günahını ödeyemez.) Yine buyurdu ki: (Bir kimse, hariçten gıda maddesi satın alıp, şehre getirir ve piyasaya göre satarsa, sadaka vermiş gibi sevap kazanır veya köle âzâd etmiş gibi sevap kazanır.)

Âlimlerden birisi, tüccâr idi. Vâsıt şehrinden, Basra'ya gıdâ gönderip satılmasını vekiline emretti. Basra'da ucuz olduğu için, vekili bir hafta bekleyip, pahalı sattı ve âlime müjde yazdı. Cevâbında buyurdu ki: (Biz, az kâr ile çok sevap kazanmayı daha çok severiz. Fazla kazanmak için, dinimizi feda etmemeliydin. Çok büyük cinayet yapmışsın. Bunu affetdirmek için sermayeyi ve kârı hemen sadaka olarak dağıt!)

İhtikarın haram olması, Müslümanlara zararlı olduğu içindir. Çünkü, gıda maddeleri, insanların ve hayvanların yaşayabilmesi için lazımdır. Satılınca, herkesin alması mübahtır. Bir kişi alıp saklayınca, başkaları alamaz. Sanki çeşme suyunu saklayıp, herkesi susuz bırakmaya benzer. Gıda maddelerini bu niyet ile satın almak günahtır. İmâm-ı Azam Ebû Hanife "rahmetullahi aleyh" buyurdu ki, (Köylü, tarlasından aldığı gıda maddelerini istediği zaman satabilir. Acele satması vacip değildir. Fakat, acele etmesi sevaptır. Pahalı olunca satmasını düşünmesi çirkindir. İlaçlarda ve gıda maddesi olmayan ve herkese lazım olmayan şeylerde ihtikar haram değildir. Ekmek ve benzerlerinde çok haram olup, et, yağ gibilerde az haramdır.)

İmâmeyne göre, bunların hepsi ihtikardır. İnsanlara lazım olan her şeyde ihtikar haramdır. Hükûmet, ihtikar edeni, haber alınca, evine yetecek kadar bırakıp, fazlasını halka satmasını emreder.