Cahillerin Sevgisine Rağbet Etme
Lokman sûresi 12. âyet-i kerimesinde meâlen; "Andolsun ki biz Lokman'a, Allaha şükret diyerek hikmet verdik" buyuruluyor. Burada geçen "hikmet"i izâh eden bazı müfessirler, Kur'ân-ı kerimde geçen "hikmet"den maksadın "fıkıh" olduğunu bildirdiler.
Lokman Sûresi 16. âyet-i kerimesinde, Lokman aleyhisselâm oğluna nasihatinde dedi ki: "Ey oğlum, yapılan iyi veya kötü iş bir hardal tanesi kadar olsa da, bir kaya içinde yahut göklerde veya yerin dibinde gizlense de Allahü teâlâ o işi huzûruna getirir ve onu senden suâl eder. Zira Allahü teâlâ, gizli, aşikâr her şeye muttali, latif ve habirdir."
Lokman aleyhisselâmın hikmetli nasihatlerinden bazıları:
"Ey oğlum! Takvâyı kendin için âhiret sermâyesi edin. Çünkü takvâ, mal ve mülk ile olmayan bir ticârettir."
"Ey oğlum! Cenâzede hazır bulun, düğüne gitme. Çünkü cenâze sana âhireti hatırlatır. Düğün ise senin dünyaya karşı meylini arttırır."
"Ey oğlum! Tövbeyi geciktirme. Çünkü, ölüm ansızın gelip yakalar."
"Ey oğlum! Cahil kimselerin sevgisine rağbet etme. Çünkü o, yaptığı kötü işlerine senin râzı olduğunu zanneder."
"Ey oğlum! Allahü teâlâdan kork. Kalbinle korkmadığın hâlde, insanların sana ikram etmeleri sebebiyle Allahtan korkuyor görünme."
"Ey oğlum! Ben hayatta sustuğuma hiç pişman olmadım. Sükût etmekten pişmân olmazsın. Söz gümüş ise sükût altındır."
"Ey oğlum! Âlimlerin meclisinde bulun. Hikmet sahiplerinin (Allah adamlarının) sohbetinde bulun. Bahar yağmuruyla yeryüzünü yeşillendiren Allahü teâlâ, âlimlerin meclisindeki hikmet nûru ile de müminlerin kalbini aydınlatır. Yalan söyleyen kimsenin yüzünün nûru gider, kötü huylu olan kimsenin gam ve kederi çoğalır. Anlayışsız kimseye bir meseleyi anlatmaktan bir kayayı yerinden oynatmak daha kolaydır."
"Ey oğlum! Câhili bir yere elçi olarak gönderme. Eğer akıllı ve hikmet sahibi birini bulamazsan kendin git."
"Ey oğlum! Allahü teâlâyı anan (hatırlayan) insanlar görürsen onlarla otur. Âlim olsan da, ilminin faydasını görürsün ve ilmin artar. İlmin yok ise sana öğretirler. Allahü teâlâ onlara olan rahmetinden seni de faydalandırır."