Ebu Cafer Nüfeylî

Câbir bin Abdullah rivâyet etti: Resûlullah Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: "Gıybetten sakınınız. Çünkü gıybet, zinâdan daha şiddetlidir." Eshâb-ı Kirâm; "Ey Allahın Resûlü! Bu nasıl olur?" dediler. Resûlullah efendimiz:

"Kişi zinâ eder, sonra korkar, Allahü teâlâya tövbe eder. Halbuki Allahü teâlâ gıybet eden kimseyi, gıybet edilen kimse affedinceye kadar affetmez!"

Burada gıybetin, zinâdan şiddetli olması, günah husûsunda daha şiddetli olmasından değildir. Bu hadis-i şerifi şerhedenlerden bazısı demiştir ki: "Gıybetin, zinâdan şiddetli ve ağır olmasının sebebi, zinânın zinâ yapılanın rızasıyla olması, gıybetin ise, onun rızâsı ile olmamasıdır."

Bazısı da, "Zinâ için günlerce uğraşmak lâzım. Bununla beraber herkes zinâ yapmaz, ama gıybet, her gün defalarca yapılan ve insanların çoğundan meydana gelen bir şey olduğundan, zinâdan şiddetlidir. Gıybet edenin, gıybetini yaptığı kimseden helâllik dilemesi lazımdır. Bu, eğer gıybet edilen, o kimsenin kendisini gıybet ettiğini biliyorsa lâzım gelir. Çünkü gıybet ettiği kimseyi üzmüştür. Eğer gıybet edilen bunu bilmiyorsa, gıybetini yaptığını ona bildirmesinin fâidesi yoktur. Sâdece tövbe ve istiğfar edilir ve gıybet edilen kimseye hayır duâ edilir. Böylece affa kavuşulur.

Hasen (radıyallahü anh) rivâyet etti. Resûlullah Efendimiz buyurdu ki:

"Nefsim yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, bir kimsenin dili doğru olmadıkça kendisi doğru olmaz. Kalbi doğru olmadıkça, dili doğru olmaz. Bir kimse, komşusu onun gailelerinden (kötülüklerinden) emin olmadığı müddetçe, imânı kâmil bir mü'min olmaz"

Enes bin Mâlik (radıyallahü anh) rivâyet etti. Resûlullah Efendimiz buyurdu ki: "Kimin dünyada iki dili olursa, Allahü teâlâ, kıyâmet gününde onun için ateşten iki dil yapar."