Emîr Necmüddîn Dehlevî

İnsanlar, yaptıkları hatalı işlere pişman olurlar ve âhıret işlerine rağbet ederlerse, dünya işlerinden kalpleri soğur. Resûlullah efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: "Bir kimse dünyadan kaçırdığı bir şeye esef ederse (üzülürse), Cehenneme bin yıllık yol yaklaşmış olur. Âhıretten kaçırdığı bir şey için esef ederse, Cennete bin yıllık yol yaklaşmış olur." Bunun manasını iyi anlamalı. Aklı başa toplamalı, insaf etmeli, cenâb-ı Hakka kimse hile yapamaz. Binlerce ilim meclisini kaçırdık. Binlerce hayırlı işi kaçırdık. Biliniz, boş ve gıybet dolu sözleri kulağımız dinliyor. Hiçbirine pişmanlık duymuyoruz. Eğer bir parça ekmek bizden bir dervişe geçse veya birkaç kuruş paramız ziyan olsa, rüzgâr ağaçlarımızdan birkaç meyve düşürse veya su götürse, o kadar hasret ve nedamet çekiyoruz ki, onun üzüntüsü günlerce sürüyor. Hâlimiz ve yolumuz böyle iken, bir de kalkmış, biz salah ehliyiz diyoruz. Dünya (hâşâ) mabûdumuz olmuş. Şu hadis-i şerifi hiç unatma ki, böylece kalbini dünyaya yöneltmekten vazgeçip, cenâb-ı Hakka çeviresin. Peygamber efendimiz "Yâ Rabbi, bana rızık ver!" diye duâ eden bir köylüye rastladı. Buyurdu ki: "Ey köylü! Allahü teâlânın ezelde senin için takdir etmiş olduğu rızkı mı istiyorsun?" (O kimse) "Evet" dedi. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; "Kim Allahü teâlânın kendisi için takdir etmiş olduğu rızkı (endişe ederek) isterse, Allahü teâlâyı itham etmiş olur. Kim de Allahü teâlâyı itham ederse, kâfir olur. Sen Allahü teâlânın ihsânından iste!" buyurdu. Ama biz işi kolaya aldık ve ne söyleyeceğimizi düşünmüyoruz. Gaflet ve sefâhet atına dizgin takmışız. Bizi hep kötü arkadaşa götürmektedir. Birisi kalkıp diğer birine yardım ve hizmet etse, ona teşekkür ederler ve o kimse, ona ve evlâtlarına yardım eder. Eğer bir kimse insanların kapısından cenâb-ı Hakkın dergâhına dönerse ve tövbe ederse, binlerce insan ve cin şeytanları ortaya çıkıp onu aldatmaya çalışır.