Fenai Ali Efendi

Bütün insanların tövbeye ihtiyâcı vardır. İnsanların en iyisi enbiyâdır (nebiler ve resûllerdir). Onlardan biri de Yahyâ (aleyhisselâm) idi ki, onun hakkında âyet-i kerimede meâlen; "O, kavminin efendisi ve nefsini şehvetten hapsedicidir"buyuruldu (Âl-i İmrân-39). Bununla beraber yine, onlara da istiğfar vâcib olmuştur. İnsanların en üstünü olan peygamberler tövbeye ihtiyâç duyarsa, kimin haddine düşer ki, tövbeye ihtiyâcı olmadığını söylesin.
İnsanların en iyisi olan Peygamber efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: "Kalbimde (envâr-ı ilâhiyyenin gelmesine engel olan) perde hâsıl oluyor. Bunun için her gün, 70 kerre istiğfar ediyorum." Ve yine buyurdu: "Allahü teâlâya her gün yüz kerre istiğfar ediyorum." A'râf sûresi 23. âyet-i kerimede Allahü teâlâ meâlen buyuruyor ki: "Âdem (aleyhisselâm) ile Havva dediler ki: (Yâ Rabbi! Biz kendimize zulmettik. Eğer sen bizi mağfiret ve bize merhamet etmezsen, biz ziyan edenlerden oluruz.) Allahü teâlâ, Ahkâf sûresi 15. âyet-i kerimede meâlen buyuruyor ki: "İnsan kırk yaşına girdiği zaman şöyle demiştir: Yâ Rabbi! Senin râzı olmadığın her şeyden tövbe edip sana yöneldim. Dinimi senin için hâlis edenlerdenim ve senin emrine muti'lerdenim (itaat edenlerdenim)."
Yûsuf sûresi 97. âyet-i kerimede meâlen bildirildiğine göre, oğulları Ya'kûb aleyhisselâma, "Ey bizim babamız! Allahü teâlâdan bizim için günahlarımızın mağfiretini iste. Gerçekten biz günahkârlardan olduk dediler" buyuruldu. Allahü teâlâ, Tahrim sûresi 8. âyet-i kerimede bütün mü'minlere hitaben meâlen buyuruyor ki: "Ey imân edenler! İşlediğiniz günahlara, -ölünceye kadar bir daha işlememek üzere nefsine nasihat eden tâibler (tövbe edenler) gibi- Allahü teâlâya tövbe edin!..." Tâiblerin (tövbe edenlerin) makamı, bütün makamların en faziletlisi ve üstünüdür. Hakiki tâib, cenâb-ı Hak katında (indinde) bütün halkın en azizi, en kıymetlisi ve en sevgilisidir."