Allahü teâlâ ile kul arasında olan, yani kul hakkı bulunmayan günahların affolması için, gizlice tövbe etmek kâfidir. Kul hakları için hak sahibi ile helalleşmek de lazımdır. Kul hakkı beş türlüdür: Mâli, nefsi, ırzi, mahremi ve dini.

Sirkat, gasp, aldatmak ile ve yalan söylemekle mal satmak, kalp akça (sahte para) vermek, başkasının malına ziyan vermek, yalancı şâhitlikle veya zalime haber vermekle veya rüşvet vermekle, malına zarar vermek, mâli olan kul haklarıdır.

Bir kuruş, bir habbe mal için tövbe etmek ve sahibi ile helâlleşmek lâzımdır. Mâli haklar için, çocukların da helâllaşmesi, ödemeleri lâzımdır. Dünyada helâlleşmezse, âhırette sevapları ona verilerek helâlleştirilecektir. Mâl sahibi ölmüş ise, vârisine ödenir. Vârisi yoksa veya mâl sahibi bilinmiyorsa, fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gönderilir. Sâlih olan müslüman fakir yoksa, İslâmiyete ve Müslümanlara hizmet eden hayır cemiyetlerine, vakıflara verilir. Kendi sâlih akrabâsına, fakir olan analarına, babalarına, çocuklarına hediye olarak vermesi de, câiz olur. Fakire, hediye diyerek verilen şey, sadaka olur. Sadaka sevabı hâsıl olur. Bunları yapmak imkânını bulamazsa, mâl sahibinin ve kendisinin affolunmaları için duâ eder.

Kâfirin hakkı için de, onunla helâlleşmek lâzımdır. Gönlü alınmazsa, âhırette affolunması, çok güç olacaktır.

Nefsi, yâni hayati günah, adam öldürmek, bir uzvunu telef etmektir. Önce tövbe etmek, sonra kendini onun Velisine teslim etmek lâzımdır. Velisi isterse affeder. İsterse mâl karşılığı sulh yapar. İsterse, mahkemeye verip, hâkimden cezâlandırılmasını ister. Kendisinin karşılık yapması, câiz değildir. [İslâmiyette kan davası yoktur.] Irza dokunan kul hakkı, gıybet, iftirâ, alay, sövmek gibi şeylerdir. Tövbe etmek ve helâlleşmek lâzımdır. Bunlarda vârisle helâlleşmek olmaz.