Onlar Işitirler, Fakat Cevap Veremezler
Ebû Zer (radıyallahü anh) bir gün Resûlullah efendimize (sallallahü aleyhi ve sellem); "Yâ Resûlallah! Yolum mevtaların olduğu yerden geçiyor. Acaba onlara bir şey söyleyecek miyim?" diye sordu. Bunun üzerine Resûl-i ekrem efendimiz şöyle söylemesini buyurdu: "Esselâmü aleyküm! Yâ ehlelkubûr min-el-müslimine vel-mü'minin entüm lenâ selefün ve nahnü leküm tebeün ve innâ inşâallah biküm lâhikûn." Ebû Zer (radıyallahü anh); "Yâ Resûlallah! Onlar işitirler mi?" diye sorunca, Server-i âlem; "Onlar işitirler, fakat cevap veremezler" buyurdu.
Ebû Hüreyre'nin (radıyallahü anh) bildirdiği hadis-i şerifte; "Bir kimse, tanıdığının mezarı başına gidip, selâm verince meyyit onu tanır ve selâmına cevap verir. Tanımadığı kimsenin kabrine gidip, selâm verince, meyyit selâmına cevap verir" buyuruldu.
Ebû Said-i Hudri'nin rivâyet ettiği bir hadis-i şerifte, "Şüphesiz meyyit, kendisini yıkayanı, taşıyanı ve kabre indireni bilir" buyuruldu.
Hadis âlimi Abdürrezzâk'ın bildirdiği hadis-i şerifte; "Yaptığınız işler, kabirde olan yakınlarınıza ve tanıdıklarınıza bildirilir. İyi işlerinizi görünce sevinirler. Böyle olmayan işleriniz için; 'Yâ Rabbi! Bizi doğru yola kavuşturduğun gibi, bu kardeşimizi de kavuştur. Ondan sonra rûhunu al!' derler" buyuruldu.
Resûl-i ekrem bir hadis-i şerifte: "İnsanlar arasında kabul görmek için ilim öğrenen kimseyi, Allahü teâlâ Cehenneme koyar" buyurmuştur. Amel edilmeksizin öğrenilen ilim zayi olur.
Bir hadis-i şerifte Resûl-i ekrem buyurdu ki: "Faydasız ilim, kimseye bir şey verilmeyen hazine gibidir. İlmin faydası, ibâdetleri en doğru, en makbul şekilde yapmakta görülür. Haramlardan kaçınmayı ve zühdü artırmayan ilim, ancak Allahü teâlânın gadabını arttırır."
Resûl-i ekrem faydasız ilimden Allahü teâlâya sığınırdı. Hadis-i şerif'te: "İlim ikidir. Birisi kalbde olan ilimdir ki, sahibine faydalı olan ilim budur. Diğer ilim, yalnız dilde olur. Bu ilim, Allahü teâlânın insanoğluna karşı hucceti, delilidir" buyuruldu.
Diğer bir hadis-i şerifte "İlmi kendisine fayda vermeyen kimsenin, bu cehâleti ona zarar verir" buyuruldu.