Pîr Ali Efendi

İnsanlar içinde rûhları en yüksek ve en olgun olanları, Peygamberlerdir "aleyhimüssalâtü vesselâm". Bunlar hatâ etmekten, şaşırmaktan, gafletten, hıyânet etmekten, taassub ve inâddan ve nefse uymaktan ve garez, kin bağlamaktan masûmdurlar. Peygamberler, Allahü teâlânın kendilerine bildirdiği şeyleri söylerler ve açıklarlar. Onların bildirdikleri din bilgileri, emirler ve yasaklar hep doğrudur. Hiçbiri bâtıl, bozuk değildir.
Peygamberlerden sonra insanların en yüksek ve en olgun olanları, Peygamberlerin sahâbileridir. Çünkü bunlar, Peygamberlerin sohbetinde yetişmiş, olgunlaşmış, temizlenmişlerdir. Hep, Peygamberlerden işittiklerini bildirmişler ve açıklamışlardır. Bunların da bildirdiklerinin, hepsi doğrudur. Bunlar da yukarıda bildirdiğimiz kötülüklerden mahfûzdurlar. Taassub ile, inât ile birbirlerinin sözlerine karşı gelmemişler, nefslerine uymamışlardır. Bunların, âyet-i kerimeleri ve hadis-i şerifleri açıklamaları, Allahü teâlânın dinini Onun kullarına bildirmek için ictihâd etmeleri, Allahü teâlânın bu ümmete büyük bir ihsânıdır ve sevgili Peygamberi Muhammed aleyhisselâma merhametidir...
Eshâb-ı kirâmdan sonra, insanların en üstünleri, Eshâb-ı kirâmı gören ve onların sohbetinde yetişen Müslümânlardır. Bunlara, (Tâbi'in) denir. Bunlar, bütün bilgilerini Eshâb-ı kirâmdan almışlardır.
Tâbi'inden sonra, insanların en üstünleri, Tâbi'ini gören ve onların sohbetinde yetişen Müslümânlardır. Bunlara (Tebe'ı tâbi'in) denir. Bunlardan sonra gelen asırlarda, kıyâmete kadar bulunan insanların en üstünleri, en iyileri de, bunlara tâbi olan, bunların bildirdiklerini öğrenip, yollarında bulunan Müslümânlardır.

CÂHİLLERE ALDANMAMALI!
Selef-i sâlihinden sonra gelen din adamlarının arasında sözleri, işleri Resûlullahın ve Selef-i sâlihinin bildirdiklerine uygun olup, i'tikâdda ve amelde bunların yolundan hiç ayrılmayan zeki, akıllı ve İslâmiyyetin hudûdlarını aşmayan bir kimse, başkalarının kötülemesinden korkmaz. Onlara uyarak doğru yoldan ayrılmaz. Câhillerin sözlerine uymaz. Aklına uyarak, müctehid imâmların dört mezhebinden dışarı çıkmaz.