Ebü’l-hasan Şüsterîebü’l-hasan Şüsterî

Tesavvuf yolunu iyi bilen ve yol gösteren âlim aramayı da İslâmiyyet emretmektedir. Çünkü, Mâide sûresinde, (Ona kavuşmak için vesile arayınız!) buyurulmuşdur. (Künûz-üd-dekâık)deki hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Âlimler, Peygamberlerin vârisleridir), (Evliyâ ol kimselerdir ki, Onlar görülünce, Allah hâtırlanır), (Her şeyin hâsıl olduğu yer vardır. Takvânın elde edildiği yer, âriflerin kalbleridir), (Bâtın ilmi, Allahü teâlânın esrârından bir sırdır!), (Âlimin yüzüne bakmak ibâdettir!), (Onlar, öyle kimselerdir ki, yanlarında bulunanlar şaki olmaz!), (Ümmetimin âlimlerine saygılı olunuz! Çünkü onlar yeryüzünün yıldızlarıdır), (Allahın öyle kulları vardır ki, bir şey için yemin etseler, Allah o şeyi yaratır), (Talebesi arasında âlim, ümmeti arasında Peygamber gibidir), (Bir âlimin ölmesi, bir şehir halkının ölümünden dahâ büyük ziyândır), (Allah sevgisinin alâmeti, Onu çok zikretmektir)...

Allahü teâlâ, lutf ederek, ihsân ederek, nefs itminân makâmına gelince ve İslâmiyyete uymakla şereflenince, "İslâm-ı hakiki"ye kavuşulur ve imânın hakikati hâsıl olur. Bundan sonra yapılacak her iş, İslâmiyyetin hakikati olur. Namâz kılınca, namâzın hakikati kılınmış olur. Oruç tutunca, orucun hakikati tutulmuş olur. Hac yapınca, haccın hakikati yapılmış olur. İslâmiyyetin bütün hükümlerine uymak da, hep böyledir...

SÛRET VE HAKÎKAT!..

Görülüyor ki, ilk yol ile hakikat, İslâmiyyetin sûreti ile İslâmiyyetin hakikati arasında bir geçittir. Vilâyet-i hâssa ile şereflenmedikçe, İslâm-ı mecâziden kurtulup, İslâm-ı hakikiye kavuşulmaz. [İslâmiyyetin sûretine uymak, İslâm-ı mecâzidir. İslâmiyyetin hakikatine uymak ise, hakiki Müslümânlıktır.] Bir Müslümân, Allahü teâlânın ihsânı ile, İslâmiyyetin hakikatine kavuşur, İslâm-ı hakiki ile şereflenirse, Peygamberlere tam uyarak ve O büyüklere vâris olarak, (Kemâlât-i nübüvvet) denilen makâma kavuşabilir. O yüksek derecenin ni'metlerini bol bol elde edebilir.