Hazreti Ali'nin Sırdaşı Kümeyl Bin Ziyâd
"Bu gönüller birer kaptır!""Ey Kümeyl, bu gönüller birer kaptır; en hayırlı kap da içindekini en iyi koruyandır. Benden duyduğun sözü aklında tut!
İlim maldan hayırlıdır; ilim seni korur, sense malı korursun. Mal, vermekle azalır, ilim öğretmekle çoğalır. Mal sâhipleri malın zevâliyle zevâl bulup giderler.
Ey Kümeyl, bilgiyi elde etmek, âdetâ dindir ki Allahü tealaya onunla yol bulunur. İnsan, yaşarken onunla tâat elde eder; ölümünden sonra da iyilikle, hayırla anılır. İlim hâkimdir, malsa hüküm altındadır, mağluptur.
Ey Kümeyl, malları hazinelerde biriktirenler, diriyken ölmüşlerdir; âlimlerse dünyâ durdukça yaşarlar. Kendileri ahirete gitmişlerdir, fakat eserleri mevcuttur. (Göğüslerine işâretle) Burada öylesine derin, öylesine geniş bir bilgi var ki ne olurdu, bunu anlayabilecek biri bulunsaydı. Evet, anlayan birini buluyorum, fakat ondan emin değilim; din hükümlerini dünyâya âlet edebilir; Allah'ın nimetleriyle Allah'ın kullarına, Allah'ın delilleriyle Allah'ın dostlarına karşı üstünlük dâvâsına girişebilir. İşte ilim, ilim ehlinin ölümüyle böylece ölür gider..."
Bir gün Haccâc-ı zâlim, Kümeyl bin Ziyâd radıyallahü anhı çağırdı. Kümeyl ondan kaçtı. Haccâc-ı zâlim, Kümeyl'in akrabalarının vazifelerine son verdi. Kümeyl bunu işitti ve dedi ki: "Ben zâten yaşlandım. Benim sebebim ile kavmimin mahrûm olması lâyık değildir..."
"İsterim ki, seni öldüreyim!"
Bu düşüncelerle Haccâc'ın yanına vardı. Haccâc ona dedi ki:
-İsterim ki, seni öldüreyim! Kümeyl şöyle cevap verdi:
-Benim ömrüm az kalmıştır. Ne diler isen onu yap. Bizim vademiz yakındır. Benim ölümümden sonra hesâb vereceksin. Bana emir-ül mü'minin Ali "kerremallahü vecheh" haber vermiştir ki; "Seni Haccâc öldürse gerektir."
Gerçekten de ölümü Haccâc-ı zâlimin eliyle oldu...