Nihânî Çelebi

Sâlih kimselere benzemek ve onlar arasında sayılmak pek güzeldir. Çünkü bu, Allahü teâlânın o kulunu sevmesine sebep olur. Sâlihlerin amellerinin bazıları şunlardır:

Geceleyin ibâdet etmek. İhlâs ve bütün işlerde niyeti düzeltmek. Huşû ile namaz kılmak. Allahü teâlânın ni'metlerine şükretmek. Takvâ sahibi olmak. Tövbe etmek. Allahü teâlânın emirlerine itaat edip, yasaklarından sakınmak ve kazasına rızâ göstermek husûsunda sabretmek. Nefsini hesaba çekmek (murâkabe etmek). Sünnet-i seniyyeye uymak ve unutulan sünnetleri ihyâ etmek. Dili muhafaza etmek ve hayırdan başka bir şey konuşmamak. Nasihat etmek. Müslümanların ırz ve namusuna saygı göstermek, Müslümanlara ve merhamet olunması emredilenlere merhamet etmek. Müslümanların ihtiyâcını gidermek. Müslümanların ayıplarını örtmek. Yetimlere, zayıf, yoksul ve kalbi kırık olanlara iyilikte bulunmak. Zevcesine iyi muâmele etmek ve onlardan gelen sıkıntılara sabretmek. Hizmetçiye yumuşaklık ve iyilikle muâmele etmek. Çoluk-çocuğun ihtiyâçlarını gidermek. Çoluk-çocuğuna, farz olan dini bilgileri öğretmek, onları İslâm terbiyesi ile terbiye etmek, onlara Allahü teâlânın emirlerini yerine getirmelerini, yasak kıldığı şeylerden de sakınmalarını emretmek. Komşuluk hakkına riâyet etmek.

Ana-babaya ve akrabalara iyilik etmek ve onları ziyâret etmek. İyiliği emretmek, kötülükten alıkoymak. İnsanların arasını bulmak. Ana-baba dostlarına ve diğer ikram edilmesi gereken kimselere ikram ve hürmette bulunmak. Eshâb-ı Kirâm hazretlerini sevmek, onlardan râzı olmak, onların kıymet ve şereflerini yüksek tutmak, aralarındaki ihtilaflardan uzak durmak. Âlimlere, büyüklere ve fazilet sahibi kimselere hürmet etmek. Vefât etmişler ise onlar için Allahü teâlâdan af ve mağfiret dilemek. İlim, fazilet ve hayır sahiplerini ziyâret etmek, onların sohbet ve meclislerinde bulunmak, onlardan duâ istemek, faziletli ve bereketli yerleri ziyâret etmek. Allah için sevmek, Allah için gadaplanmak. Sevdiği kimseye sevdiğini söylemek...