Sürgündeki Şehzâde Cem Sultan
Papa'ya teslim edildi!..Daha sonra Fransa'ya gönderilen Cem Sultan, sonra da Papa'ya teslim edildi. Cem Sultan ve maiyeti, Mart 1489'da Roma'ya vardı. Burada büyük bir törenle karşılanarak Vatikan Sarayına yerleştirildi. Papa, sürgündeki Şehzade Cem'i, Osmanlı tahtına geçirme karşılığında Hristiyanlığa davet etti. Cem Sultan bunu büyük bir hakaret sayarak ayağa kalktı ve görüşmeye son verdi. Değil Osmanlı saltanatı, dünya saltanatı için bile böyle bir denaâti (alçaklığı) irtikâp etmeyeceğini söyledi.
Cem Sultan böyle bir durumda bile dâimâ, "Yâ Rabbi! Eğer bu kefereler beni bahâne edip Müslümanlar üzerine yürümeye kalkarlarsa, beni o günlere eriştirme, canımı al!" diye duâ ediyordu. Papa, "tofana" denilen bir zehirle onu zehirletmişti. Bu zehir insana yavaş yavaş tesir edip, sonunda öldürüyordu.
Cem Sultan zehirlendiğini anlayınca hiç telaş göstermedi. Yanındakilere son olarak şunları söyledi:
"Bayezid beni redditmesün!"
"Elbette benim meytim haberin intişar idesüz. Mâbâdâ ki küffar benim adıma Müslümanlar üzre huruc eyleye! Benden sonra karındaşım Sultan Bayezid hazretlerine varasuz, diyesüz ki, beni redditmesün, ne vechile olursa olsun tabutumu küffar memleketinde komasun. Ehl-i İslam memleketine çıkarsun ve cemi borçlarımı eda eylesün ve anamı ve kızımı ve sair teallukatumu ve benim üstümde hizmette sabıkasu olan huddamumu otarmayup hallü haline riayet eylesün!.." Bu vasiyetinden iki gün sonra Cem Sultan'ın başı, boynu ve eli yüzü şişmeye başladı. Çok dermansız kalmıştı. Ve 25 Şubat 1495 Çarşamba sabahı, Kelime-i şehâdeti söyleyerek 35 yaşında rûhunu teslim etti...