Sadüddîn İsmâil Efendi

Yeme ve içme bilgisini öğrenmek, ibâdet bilgisini öğrenmekten önce gelir. Yemeye ve içmeye başlarken, (Besmele) okumalıdır. Yemek ve içmek sonunda (Elhamdülillah) demelidir. Sağ el ile yemek ve sağ el ile içmek sünnettir. Resûlullah "sallallahü aleyhi ve sellem" Efendimiz serin şerbet içmesini severdi. (Ayakta içmeyiniz!) buyururdu. Zemzem suyu, abdest aldıktan sonra kalan su ve ilaç yutmak için içilen su ayakta içilebilir. Yolcu, her suyu ayakta içebilir denildi.
Aç karnına su içmemelidir. Suyu yavaş yavaş emerek içmelidir. Ağzı doldurarak içmemelidir. Nefes verirken bardağı ağızdan çekmelidir. Kaynar şeyi, soluyarak içmemeli. Soğutup, sonra içmelidir...
Birkaç kişiye su verirken, önce âlimlere, sonra yaşlılara, en son çocuklara verilir... Hadis-i şerifte, (Günâhı çok olan, çok su dağıtsın!) buyuruldu.
Ebû Dâvüd, Mu'âz bin Cebel'den ve Enes bin Mâlik'ten (radıyallahü anhüma) gelen şu hadis-i şerifi haber vermektedir: (Bir kimse, yemek yedikten sonra, "Elhamdü-lillâhillezi at'ameni hâzet-ta'âm ve rezekani-hi min gayri havlin minni ve lâ-kuvvete" derse, geçmiş ve gelecek günâhlarından çoğu afv olunur. Yeni bir elbise giydiği zamân, "Elhamdü lillâhillezi kesâni hâzessevb ve rezekanihi min gayri havlin minni ve lâ-kuvveh" derse, geçmiş ve gelecek günâhlarından çoğu afv olunur).
Ağzında, elinde et, yemek kokusu varken yatmamalıdır. Çocukların elini de yıkamalıdır. Tok iken yatmamalıdır. Gıdâ maddelerini, lüzûmu kadar ölçerek almalı, ölçüsüz, çok almamalıdır. İsrâf olur.

YEMEKTEN SONRA DUA...
Yiyecek ve içecek kapları, kapaklı olmalıdır. Nehirden, havuzdan eğilip, ağız ile içmemelidir. İbrik, testi ağzından da içmemelidir. Fincânın, bardağın kırık yerinden içmemelidir. Sap olan yerinden de içmemelidir.
Evliyanın büyüklerinden bazıları da, yemeklerden sonra, şu duâyı okurdu:
(El-hamdülillâhillezi eşbe'anâ ve ervânâ min-gayri-havlin minnâ ve lâ kuvveh. Allahümme at'im-hüm kemâ at'amûnâ!..)