Yûsuf Bin Muhammed El-fasi

Bu mübarek zat, bir Hristiyan gence buyurdu ki: İnsan, alıştığı âdetleri sever. Bunlardan ayrılmak istemez. Doğunca, süt emmeye alışır. Bundan ayrılmak istemez. Büyüdükçe, evine, mahallesine, şehrine alışır. Bunlardan ayrılması, çok güç olur. Sonra, dükkânına, sanatına ve çoluk çocuğuna, diline, dinine alışır. Bunlardan ayrılmak istemez. Böylece, muhtelif cemaatler, kavimler, milletler hâsıl olur. Şu hâlde, bir milletin dinlerini sevmeleri, dinlerinin en hayırlı din olduğunu anladıkları için değildir. Aklı olan, kendi dinini ve başka dinleri incelemeli, dinler arasında hak olanı anlamalı, ona sarılmalıdır. Çünki, bâtıl dine bağlanmak, insanı ebedi felaketlere, dâimi azaplara götürür. Gaflet uykusundan uyan! (Hak dinin, hangi din olduğunu nasıl bileyim. Ben, alıştığım dinin hak din olduğuna inanıyorum. Bu dini seviyorum) der isen, şunu bil ki, (Din, Rabbin Peygamberler vâsıtası ile gönderdiği emirlere ve yasaklara itaat etmek)tir. Bu emirler, insanın Rabbine karşı ve birbirlerine karşı vazifeleridir.
Mevcut dinler arasında, Rabbin sıfatlarını, ibâdet şekillerini ve mahlûklar arasındaki muamelatı en faydalı olarak bildiren hangisidir?
Akıl, iyiyi kötüden ayıran bir kuvvettir. Kötüyü terk etmek, iyiyi de tetkik etmek lâzımdır. Dini tetkik, onun başlamasını, Peygamberlerini, Eshâbını ve Ümmetini ve din büyüklerini incelemektir. Bunları beğenirsen, o dini seç! Aklına uy, nefsine uyma! Nefis, âileden, arkadaşlardan, bozuk, kötü din adamlarından utanmayı ve onlardan zarar gelmesini ileri sürerek, seni aldatır. Fakat, bu zararlar, ebedi azap yanında hiçtir. Bunu iyi anlayan kimse, elbet (Din-i islâm)ı tercih eder. Peygamberlerin sonuncusu olan Muhammed aleyhisselâma inanır. Zaten İslâmiyet, bütün Peygamberlere iman etmeyi emretmektedir.