KATEGORİ: Yolumuzu Aydınlatanlar

Sünnet-i Müekkede Ve Sünnet-i Hüdâ

Mensûr bin Ömer Kerhî hazretleri hadîs ve Şafiî Mezhebi fıkıh âlimidir. 447 (m. 1055) yılında Bağdad’da vefât etti. Bağdad’da Şafiî fıkıh âlimlerinin meşhûrlarından fıkıh ilmini öğrendi. Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerini çok iyi bilirdi. Birçok hadîs-i şerîf ezberleyip, hocalarından çok şey yazdı. Zamanının ileri gelen fıkıh ve hadîs âlimlerinden oldu. Buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Kıyâmet Için Ne Hazırlık Yaptın?

Muînüddîn Dehlevî hazretleri Hindistan’da yaşamış olan Hanefî fıkıh âlimi ve evliyadandır. Delhi’de doğdu ve tahsilini burada tamamladı. Çeştiyye yolunun büyüklerinden Çırâğ-ı Dehlî’ye intisap etti. İcazet alarak talebe yetiştirdi. 792 (m. 1390)’da vefat etti. Bir sohbetinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

İnsanın Rûhu, Hakîkatin Karargâhıdır

Cemâlüddîn Konevî hazretleri kelâm ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimidir. Konya’da doğdu. Şam’a gidip Celâlüddîn Ömer Habbâzî’den fıkıh ve kelâm bilgilerini öğrendi. Allâme Muhyiddîn Esmer’den fıkıh ilmi tahsil etti. Şam’da ikâmet edip, orada 732 (m. 1332) yılında vefât etti. Birçok talebe yetiştirip, kıymetli eserler yazdı. Buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Ey Yahûdîler! Allah’tan Korkun!

Ca‘fer bin Muhammed Müstağfirî hazretleri hadis hâfızıdır. 350 (961)’de Türkistan’da Nesef’te (Nahşeb) doğdu. Nesef’te devrinin Hanefî âlimlerinin önde gelenlerinden biri ve aynı zamanda şehrin hatibi idi. 432’de (m. 1041) Nesef’te vefat etti. Delâilü’n-nübüvve isimli eseri meşhurdur. Bu kitabında şöyle nakleder:

Vehbi Tülek

Hangi Amel Allah'a Daha Sevgilidir?

Hamdan es-Sülemî hazretleri hadîs hafızıdır. 182'de (798) Nîşâbur’da doğdu. Orada ilk tahsilinden sonra tahsil için Bağdat, Hicaz, Yemen, Şam, Horasan gibi ilim merkezlerini dolaştı. Büyük âlimlerden hadis öğrendi ve Ho­rasan'ın tanınmış muhaddislerinden biri oldu. 264 (m. 878)’de Nîşâbur’da vefat etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Vehbi Tülek

Her Şey Allahü Teâlânın Kudreti Ile Var Oluyor

İsmâil bin Abdülganî Dımaşkî hazretleri Hanefî fıkıh âlimidir. 1017 (m. 1609)’da Şam’da doğdu. Burada ve Kahire’de Şernbilâlî gibi meşhur âlimlerden ilim tahsil etti. Şafiî iken Hanefî mezhebini inceledi ve bu mezhebe geçti. İstanbul’a gidip Şeyhülislâm Zekeriyyâzâde Yahyâ Efendi’ye mülâzim oldu. 1062’de (m. 1652) Şam’da vefat etti. Molla Hüsrev’in Dürerü’l-hükkâm’ının şerhi olan “el-İhkâm fî şerhi Düreri’l-hükkâm” isimli eseri yazdı. Bu kitabında buyuruyor ki:

Vehbi Tülek

Fakîrler Için Defter Tutmayan Esnaflar

Abdullah bin Hüseyn Nâsıhî hazretleri Hanefî fıkıh âlimidir. 373 (983)’de Buhara’da doğdu. Buradaki büyük âlimlerden fıkıh ve hadis ilmi tahsil etti. Buhara kadılkudâtlığı yaptı; ders ve fetva verdi. 447’de (m. 1055) Buhara’da vefat etti. Bir dersinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Çocukları Hayatlarından Bezdirip, Usandırmayın

İbrâhîm Nasrâbâdî hazretleri hadis âlimi ve evliyadandır. İran’da Nîşâbur’un Nasrâbâd mahallesinde doğdu. Evliyanın meşhurlarından Ebû Bekir Şiblî’ye mürid oldu. Mekke’de Ebû Osman Mağribî ile görüştü. Ebû Ali Dekkâk onun ileri gelen müridlerindendir. 367 (m. 978)’de Mekke’de vefat etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Îman Ve Ibâdet Etmek Müşriklere Güç Gelir

Nazillili Hakkı Efendi Osmanlı âlimlerindendir. Aydın’ın Güzelhisar köyünde doğdu. Memleketinde ilim tahsil ettikten sonra Kahire’ye gitti ve Ezher’de tahsil gördü. Sonra Mekke’ye giderek Abdullah-ı Dehlevî hazretlerinin halifesi Muhammed Can’ın halifelerinden Ödemişli Hacı Hilmi Efendi’den hilâfet aldı. 1884 yılında Mekke’de vefat etti. “Hazînetü’l-esrâr ve celîletü’l-ezkâr” isimli eserinde buyuruyor ki:

Vehbi Tülek

Akıllılık, Daha Üstün Olan Bir Akla Uymaktır

Adni Recep Dede, Mevlevî şair ve ariflerindendir. Yunanistan’da Serez’de doğdu. Neşati ve Ağazade gibi Mevlevî büyüklerinden feyz aldı. Belgrad’a gönderilerek orada Mevlevîhane açıp halkı irşad etti. 1100 (m. 1688)’de orada vefat etti. “Nihal-i Tecellâ” isimli eserinde, Mesnevi-i şeriften seçilmiş birçok beyitleri şerh etmiştir. Bu eserinde şöyle nakleder:

Vehbi Tülek

Tasavvufun Hakîkatinden Gâfil Olandan Sakın!

Vehbi Tülek

Mescid Yapmanın Ve Tâmir Etmenin Fazîleti

Vehbi Tülek

El Helâl Kârda, Gönül Ise Hakîkî Yârdadır

Vehbi Tülek

Gelen Belalara Sabırlı Hatta Şükredici Olmalı

Vehbi Tülek

Kişiyle Alay Etmenin Sonu Pişmanlıktır

Vehbi Tülek