KATEGORİ: Yolumuzu Aydınlatanlar

Hâkim Nafaka Vermeyen Fakîri Ayıramaz

Mehmed Zeyni Efendi Altmışaltıncı Osmanlı Şeyhülislâmıdır. Kadıasker Manisalı Ak Mahmûd Efendi'nin oğludur. Seyyiddir. 1078 (m. 1667)'de İstanbul'da doğdu. 1164 (m. 1751)'de vefât etti. Eyyûb Sultan civarında babasının kabri yanına defnedildi. Şöyle buyurdu:

Vehbi Tülek

Peygamber Efendimizin Dua Buyurduğu Çocuk

Hasen bin Ali HuIvâni hazretleri hadis âlimidir. Şam civarında HuIvân'da doğdu. Bağdat, Mekke, Mısır, Tarsus gi­bi ilim merkezlerinde hadis tah­sil etti. Sonra Mekke'ye yerleşti. Veki bin Cerrah gibi muhaddislerden hadis okudu. Kendisin­den de Buhâri, Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizi, İbn-i Mâce gibi büyük âlimler rivayette bulundular. 242 (m. 857)'de Mekke'de vefat etti. Şöyle nakleder:

Vehbi Tülek

Kanaat, Tükenmez Bir Hazinedir

Abdullah Humeydi hazretleri hadis hafızı ve fıkıh âlimidir. Fudayl bin İyâd, Süfyân bin Uyey­ne gibi âlimlerden hadis ve fıkıh tahsil etti. Kendisinden Buhâri gibi âlimler rivayette bulundular. Humeydi 219'da (m. 834) Mekke'de vefat etti. Şöyle nakleder:

Vehbi Tülek

Kur’ân-ı Kerîmin Şaşırtıcı Nazmı

Süleyman ibn-i Cemmâz hazretleri Kırâat-i aşere imamlarından Ebû Ca'fer el-Kâri'nin meşhur iki râvisinden biridir. 170 (m. 786)'da vefat etti. Buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Ey Hristiyanlar! İnsâf Ediniz

Mehmed Zihni Efendi son devir Osmanlı fıkıh âlimlerindendir. 1846'da İstanbul'da doğdu. Medrese tahsilinden sonra ulûm-i âliyye şehâdetnâmesi aldı. Galatasaray Sultânisi (Lisesi) ve Mekteb-i Mülkiyye (Siyasal Bilgiler Fakültesi) ulûm-i diniyye muallimliği, Maarif Nezâreti (Milli Eğitim Bakanlığı) Encümen-i Teftiş (Teftiş Kurulu) başkanlığı görevlerinde bulundu. Stockholm'de toplanan Şarkiyat Âlimleri Kongresi'ne davet edilerek altın madalya ile ödüllendirildi. 1913 tarihinde İstanbul'da vefat etti. Çok eser yazdı. Abdullah-ı Tercümân'ın Hristiyanlığa reddiye olarak yazdığı Tuhfetü'l-erib kitabını tercüme etti. Bu eserinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Abdestte, Gusülde Kullanılan Sular

Abdurrahmân İbn-i Abdürrezzâk hazretleri Hanefi fıkıh âlimidir. 1075 (m. 1664)'de Şam'da doğdu. Meşhur âlim Abdülgani Nablusi hazretlerinin talebesidir. Şam'da Sinan Paşa Camii'nde hatiplik yapan İbn-i Abdürrezzâk bu şehirde 1138 (m. 1726)'da vefat etti. Buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Sâlih Bir Kimseyi Seven Allah'ı Sevmiş Olur

Ahmed İbn-i Âşir Endelüsi hazretleri Mağrib evliyasındandır. Endülüs'ün (İspanya) Şemine (Jimena) şehrinde doğdu. Tahsilini orada ta­mamladıktan sonra Elhadrâ'ya (Algedras) giderek ders verdi. Burası Hristiyanların eline geçince Fas'a gitti. Ribâtülfeth'te Şeyh Ebû Abdullah el-Yâbüri'ye intisap etti ve onun halifesi oldu. 1009'da (m. 1600) Fas'ta Selâ'da vefat etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Sık Ziyaret Bıkkınlığa Sebep Olabilir

Mustafâ İbn-i Azzûz hazretleri Mağrib evliyasındandır. Cezayir'in Biskra şehrinde doğdu. Babası, Halvetiyye-Hifniyye'nin kollarından Rahmâniyye tarikatı şey­hi idi. Onun yanında yetişip hilâfet aldı. Tunus'a giderek Nefta'da bir zaviye açıp irşad faaliyetine başlayan İbn-i Azzûz 1282 (m. 1866)'da Nefta'da vefat etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Müminlerin Rızkı Bu Ayda Artar

Alâüddin İbn-i Balaban hazretleri Hanefi fıkıh ve hadis âlimidir. Türkmen asıllıdır. 675 (m. 1276)'da Kahire'de doğdu. Zamanın meşhur âlimlerinden fıkıh ve hadis dersi aldı ve aralarında Zehebi ile Kureşi'nin bulunduğu birçok talebe yetiştirdi. Bir müddet kadılık yaptı. 739'da (m. 1339) Kahire'de vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Dört Mezhebin Itikâdı Birbirinin Aynıdır

Süleyman ibn-i Battal Batalyûsi hazretleri Mâliki fıkıh âlimidir. Endülüs'te (İspanya) Batalyûs'ta (Badajoz) doğdu. Kurtuba'da(Cordoba) tahsil gördükten sonra İlbire'ye (Elvira) yer­leşerek talebe yetiştirdi. 402 (m. 1011)'de vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Tamah Eden, Dâimâ Sıkıntı Içinde Yaşar!

Vehbi Tülek

İmândan Güzel Bir Nîmet Yoktur

Vehbi Tülek

Günah Işlemek, Ölümü Unutmanın Alâmetidir

Vehbi Tülek

Ahiret Yolculuğundan Gâfil Olan Zavallıdır!

Vehbi Tülek

İnsanla Hayvan Arasını Ayıran Fark Edeptir!

Vehbi Tülek