Hanefî Mezhebinin Reîsi: İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe

Cemâlîzâde Fudayl Efendi Osmanlı âlimlerinden olup Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’nin oğludur. 920 (m. 1514) senesinde İstanbul’da doğdu. Ebüssü’ûd Efendi gibi zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti ve Ebüssü’ûd Efendinin kızıyla evlendi. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik ve Mekke-i mükerreme kadılığı yaptı. Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de, bu vazîfeyi kabûl etmedi. 991 (m. 1583) senesinde İstanbul’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlarda, Hanefî mezhebine göre fıkıh bilgilerini açıklayan “Dımânât” isimli eserinde şöyle anlatır:

Esas Pehlivan, Nefsine Galip Gelendir!

Şihâbüddîn Şâgûrî hazretleri hadîs âlimidir. 530 (m. 1116) senesinde İran’da Şâgûr’da doğdu. 615 (m. 1218) senesinde Şam’da vefât etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Unutmaktan Korkan Kimse, Resûlullaha Salât Okusun!

Ebû Tâhir Fîrûzâbâdî hazretleri tefsîr, fıkıh, hadîs ve lügat âlimidir. 729 (m. 1329) senesinde İran’ın Şîrâz şehri civarındaki Fîrûzâbâd kasabasında doğdu. Şîrâz, Bağdad, Şam, Mekke-i mükerreme ve Kâhire’ye gidip büyük âlimlerden ilim tahsil etti. Anadolu’ya gelip, Yıldırım Bâyezîd ve Timur Hân ile tanışıp, onların iltifâtlarına ve ikrâmlarına kavuştu. Sonra Yemen’e gitti. Sultan onu Zebîd kadılığına tayin etti. 816 (m. 1414) senesinde Yemen’de, Zebîd kadısı iken vefât etti. Fîrûzâbâdî hazretleri kırktan fazla eser yazdı. Bunlardan Kitâb-üs-salât adlı eserinden bazı bölümler:

Dînin Temel Direği, Fıkıh Bilgisidir

Abdürrahmân bin İbrâhim Bedrî hazretleri Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 624 (m. 1227) yılında Şam yakınlarında Neva kasabasında doğdu. Zamanın büyük âlimlerinden hadîs ve fıkıh ilmini öğrendi. Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerinde mütehassıs oldu. Bâderiyye’de yerleşip, medresede ders verdi. Pekçok talebe yetiştirdi. 690 (m. 1291) yılında Bâderiyye’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Bu Ümmet, Dalâlet Üzere Ittifak Etmez!

Mevlânâ Mehdî Şîrâzî hazretleri Osmanlı tefsîr âlimlerindendir. İran’da Şîrâz’da doğdu. Şirâz’da ilim tahsil ettikten sonra İstanbul’da meşhur âlimlerin derslerine devam etti. İstanbul, Dimetoka, Silivri ve Filibe’de müderrislik vazîfesinde bulundu. 957 (m. 1550) senesinde Filibe’de vefât etti. Bu mübarek zat, bir dersinde şunları anlattı:

Yalnız Olmak, Kötülerle Oturmaktan Daha Iyidir!

Muhammed Tâhir Fettenî hazretleri hadîs âlimlerindendir. Hindistan’ın Gücerât eyâletinde bulunan Fetten kasabasında, 910 (m. 1504) senesinde doğdu. Zamanının âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti. Birçok ilimlerde yüksek derecelere ulaştı. Zamanında Gücerât âlimleri arasında ondan daha yüksek kimse yoktu. 986 (m. 1578) senesinde Fetten’de vefat etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Herkes, Ehl-i Sünnet Îtikatını Öğrenmelidir

Hüseyn Fethî Şîrâzî hazretleri hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 814 (m. 1411) senesinde İran’da Şîrâz’da doğdu. Mekke, Medine ve Kâhire’ye giderek büyük âlimlerden ilim tahsil etti ve icazet alarak talebe yetiştirdi. 895 (m. 1489) senesinde vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Müctehid Yanılsa Bile Bir Sevap Kazanır!

Ömer bin Muhammed Zebîdî hazretleri Şafiî mezhebi âlimlerindendir. 801 (m. 1398) senesinde Yemen’in Zebîd beldesinde doğdu. 887 (m. 1482) senesinde Yemen’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Affın, Intikam Almaktan Efdal Olduğunu Unutma!

Hamîdüddîn Fergânî hazretleri Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 805 (m. 1403) senesinde Tebrîz civarında Merâga’da doğdu. Bağdad ve Kâhire’ye gidip fıkıh ilmi tahsil etti. Sonra Şam’da tahsiline devam etti. İcazet alarak talebe yetiştirdi. 867 (m. 1463) senesinde Şam’da vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı

Haset Eden, Dâima Gamlı Ve Kederlidir!

Şeyh Sinân Efendi Osmanlı âlimlerindendir. Şimdi Yunanistan’da bulunan Fere’de doğdu. Bursa’ya giderek Abdüllatîf Kudsî’nin talebesi olan Şeyh Tâceddîn’in talebesi oldu. Kısa zamanda yüksek derecelere kavuşarak icazet verildi ve talebe yetiştirmek üzere memleketinde gönderildi. 890 (m. 1485) senesinde Fere’de vefât etti. Bir sohbetinde şunları anlattı:
Hüseyin Hilmi Işık

(Rahmetullahi Aleyh)

Türkiye Gazetesi

e-Gazete (Bugün)

Türkiye Gazetesi

Bizim Sayfa (Bugün)

Toplam Ziyaretçi

16.495.993

Huzur Pınarı

Caliyet-ül Ekdar

Dinimiz İslam

Silsile-i Aliyye Büyükleri

Yolumuzu Aydınlatanlar • 13.12.2025

Hanefî Mezhebinin Reîsi: İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe

Cemâlîzâde Fudayl Efendi Osmanlı âlimlerinden olup Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’nin oğludur. 920 (m. 1514) senesinde İstanbul’da doğdu. Ebüssü’ûd Efendi gibi zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti ve Ebüssü’ûd Efendinin kızıyla evlendi. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik ve Mekke-i mükerreme kadılığı yaptı. Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de, bu vazîfeyi kabûl etmedi. 991 (m. 1583) senesinde İstanbul’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlarda, Hanefî mezhebine göre fıkıh bilgilerini açıklayan “Dımânât” isimli eserinde şöyle anlatır:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 21.09.2003

Sultan Murad’in Dehasi

1001 Osmanlı Hikayesi • 27.04.2004

İbretli Dava

1001 Osmanlı Hikayesi • 19.03.2005

Mücevherli Minare

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Annenin Hizmete İhtiyaci Var

Dini Hikayeler • 27.04.2007

Yoksa Hizir Olduğunu Söylerim

Dini Hikayeler • 21.04.2007

Evliyalar Ölmez İmiş

En Çok Okunanlar

1001 Osmanlı Hikayesi

Tüm Yazılar
1001 Osmanlı Hikayesi • 07.08.2004

Kanuni’nin Mevlana’yi Ziyareti

Kânûni Sultan Süleymân Han 11 Haziran 1534'te Irakeyn seferine çıktığında 20 Temmuz'da Konya'ya geldi. Burada otağını kurup birkaç gün kaldı. Bu esnâda Konya'da medfûn bulunan başta Mevlânâ Celâleddin-i Rûmi olmak üzere velilerin kabirlerini ziyâret etti. Kânûni, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmi hazretlerinin türbesi yanında dervişlerin namaz kılacakları, âriflerin duâ edip yalvaracakları bir mescid yaptırdı. Ayrıca Behâeddin Sultan Veled hazretlerine âid eski ve yıkık bir medreseyi tâmir ettirip yeniledi. Bu sırada Çelebi Hüsrev hazretleri de dâhil olmak üzere mevlevi şeyhlerinin sohbet meclislerinde bulunup duâlarına kavuştu.

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 10.03.2004

70 - Bana Kanuna Uymaz İşler Getirmeyin

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 02.06.2004

Büyüklüğün Sirri

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 12.09.2003

Bizans’in Korkulu Rüyasi Orhan GÂzi

Vehbi Tülek

gâzilerin takdirini kazandı. 1298'de Bizanslıların tertiplediği Osman Gâzinin de dâvet edildiği sûikast plânlı düğüne katıldı. Tedbirli hareket eden Osman Bey, Yarhisar ve Bilecik'i fethederken Bilecik tekfurunun oğluna gelin gitmekte olan Yarhisar tekfurunun kızı Holofira'yı da esir aldı. Holofira İslâmiyeti kabul edip, Müslüman oldu. Nilüfer adını aldı. Orhan Bey, Nilüfer Hâtunla evlendi. BabasıOsman Gâzi, 1299 târihinde istiklâlini ilân edince, devleti idâri bölgelere ayırdı. Orhan Gâzi 1301'de Sultanönü bölgesinin beyliğine tâyin edildi. 1302'de Yenişehir ile İznik arasındaki Köprühisar'ın fethine gönderildi. Köprühisar'ı fethedip, Çavdarlı aşiretinin Osmanlı hudûduna tecâvüzlerinin önüne geçti. 1315'te Çavdar beyini esir alıp, Çavdarlı aşiretinin suçlularını cezâlandırdı. 1317'de Karatekin, Karacebeş, Tuzpazarı, Kapucuk ve Keresteci kalelerinin fetih harekâtına katıldı.

1001 Osmanlı Hikayesi • 30.07.2003

Orhan Gazi Devri Ve Ilk Donanma Faaliyetleri

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 04.03.2005

Napolyon Ve Sultan Iii. Selim

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 15.02.2004

46 - MurÂd Edilen Sultan Selîm'dir

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 05.01.2006

Asirlarca Araliksiz Okunan Kur’Ân-i Kerîm

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 12.11.2005

Kanuninin Atinin Üzengisi

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 27.09.2003

Zamaninin Ebu Hanifesi: Molla Hüsrev

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 08.02.2004

39 - GÂzileri Boş Mu Sanirsiniz?

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar

TÜM YAZILAR
Yolumuzu Aydınlatanlar • 18.05.2012

Yahyâ Îdilî

Yahyâ Îdili hazretleri, Cezayir'de yetişen büyük velilerden olup on beşinci asırda yaşamıştır. Kaynaklarda doğum ve vefât târihleri ve yerleri bildirilmemektedir. Kaside-i Bürde şârihi, Abdürrahmân Sebbâg, Yahyâ Îdili'nin kutub denilen büyük evliyâdan olduğunu bildirmiştir.

Bu mübarek zat, vefatından kısa bir zaman önce, kendisine sorulan fıkhi bir meselede buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar • 30.08.2015

Muhammed Bin Abdüsselâm Huşenî

Vehbi Tülek

Muhammed bin Abdüsselâm Huşeni hazretleri hadis ve nahiv âlimidir. 221'de (m. 836) Endülüs'te (İspanya) Ceyyân'da (Jaen) doğdu. İlim tahsil etmek için Mekke, Basra, Bağdat, Mısır'a gitti. Sonra Kurtuba'ya (Cordoba) yerleşti ve orada çok talebe yetiştirdi. 286 (m. 899)'da Kurtuba'da ve­fat etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Yolumuzu Aydınlatanlar • 07.08.2011

Konyalı Velîlerden Bostan Çelebi

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 07.09.2023

Gaflete Dalanların Vay Hâline

Vehbi Tülek

İbn-i Semmâk hazretleri evliyânın büyüklerindendir. İsmi Muhammed bin Sabih'tir. Kûfe'de doğdu. 799 (H.183) senesinde orada vefât etti. Zamânının önde gelen âlimlerinden ilim ve edeb öğrendi. Hişam bin Urve, A'meş ve başkalarından hadis dinledi ve bu ilimde mütehassıs oldu. Ahmed bin Hanbel hazretleri kendisinden hadis rivâyetinde bulundu. Ma'rûf-u Kerhi hazretleri talebelerinin önde gelenlerindendir.

Yolumuzu Aydınlatanlar • 09.07.2021

Sünnet-i Müekkede Ve Sünnet-i Hüdâ

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 11.06.2022

Dünyâ Ne Demektir Biliyor Musunuz?

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 17.09.2008

Tâbiînin Büyüklerinden Ebû Eyyûb-i Sahtiyanî

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 20.05.2018

Aza Kanâat Etmiyor Çokla Doymuyorsun

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 23.07.2011

Meczubların Reisi: Hasan Baba

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 13.01.2007

Fıkıh âlimi Arabî Feştâlî

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler

TÜM YAZILAR
Kadin Akli
Dini Hikayeler • 16.04.2007

Kadin Akli

Vaktiyle, bir derviş bir Ramazan akşamı iftara davetliydi. Derviş, yatsıya yakın, evine döndü ve karısından mümkünse kendisi için sofra hazırlamasını istedi. Karısı:"Sen davette değil miydin? Ne yemeği?" deyince, derviş:"Sorma" dedi. "Çok yersem, arkamdan 'Halis derviş değilmiş' diye konuşmalarından korktum, pek birşey yiyemedim." Bunun üzerine, karısı:"Tamam" dedi. "Sen şu akşam namazını kıl da, ben o arada sofrayı hazırlayayım." Derviş:"Ama" dedi, "ben akşam namazını orada kılmıştım."Karısı cevap verdi:"Sen arkamdan kötü konuşurlar diye pek yemek yiyemediğine göre, arkamdan iyi konuşsunlar diye de namazı uzatmışsındır" dedi. "Hadi, akşam namazını bir daha kılıver de, o arada sofrayı hazır edeyim."Rivayet edilir ki, hanımının bu ikazından sonra dervişin aklı başına geldi ve riya derdinden kurtulup halis bir derviş oldu.

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler • 02.05.2007

Allah Diyen Genç

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 12.04.2007

Hazreti Hâlid'in Üstün Başarısı

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 08.07.2007

Geç Gelen Kurtarıcı

Dini Hikayeler • 19.04.2007

Cimrilik Ve Nankörlüğün CezÂsi

Dini Hikayeler • 29.08.2005

Elini Değil, Ayağini Uzatmiş

Dini Hikayeler • 09.12.2003

Iv. Mehmed Han Ve Ahmed CÂhidî Efendi

Dini Hikayeler • 17.04.2007

Korkma!

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Allah'tan Utanandan Her Şey Utanir

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Eğer Senin Yanında Makbul Oldu Ise

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 21.04.2007

Abdullah-i İlÂhî Hazretleri Ve Muhyiddin Çelebi

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 03.05.2007

Sizin Rizkinizdan Kesilmiş

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 08.07.2007

Delik Kova

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 29.04.2007

Gördünüz Rüyadan Haberimiz Var

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 16.04.2007

Kadin Akli

Vehbi Tülek