KATEGORİ: Yolumuzu Aydınlatanlar

Harputlu Abdüllatif Efendi

Harputlu Abdüllatif Efendi son devir Osmanlı âlimlerindendir. 1257 (m. 1842)'de Harput'ta doğdu. İstanbul'da Fâtih medresesini bitirip ica­zet aldıktan sonra Beyazıt Camii dersiâmlığı ile Meclis-i Tedkikat-ı Şer'iyye üyeliğine tayin edildi. Medresetü'l-vâizin'de de kelâm dersleri okutan Abdüllatif Efendi 1334 (m. 1916)'da İstanbul'da vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Emîr Necmüddîn Dehlevî

Emir Necmeddin Dehlevi hazretleri Hindistan'da yaşamış olan evliyanın büyüklerindendir. 651'de (m. 1253) Bedâyûn'da doğdu. Çocukluğunda ailesiyle birlikte Del­hi'ye geldi. Çeştiyye yolu büyüklerinden Nizâmüddin Evliyâ hazretlerine intisap etti. İcazet verilerek Devletâbâd'a (Devagiri) gönderildi ve burada talebe yetiştirdi. 727 (m. 1327)'de orada vefat et­ti. Bir sohbetinde talebelerine buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Hasan Bin Muhammed Bin Hanefiyye

Hasan bin Muhammed bin Hanefiyye, Hazret-i Ali'nin oğlu Muhammed bin Hanefiyye'nin küçük oğlu ve hadis âlimlerindendir. Medine'de doğdu. 100 (M. 717)'de orada vefat etti­. Şöyle nakletmiştir:

Vehbi Tülek

Cemâleddîn Mahmûd Hasîrî

Cemâleddin Mahmûd Hasiri hazretleri Hanefi fıkıh âlimidir. 546'da (m. 1151) Buhara'da doğdu. Orada meşhur âlim Kâdihan hazretlerinden ilim öğrendi. Daha sonra Şam'a giderek Nuriye Medresesinde müderrislik yaptı ve çok talebe yetiştirdi. 636'da (m. 1238) orada vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Zeynüddîn Muhammed Hemedânî

Zeynüddin Muhammed Hemedâni hazretleri hadis hafızıdır. 548 (m. 1153)'de İran'da Hemedan'da doğdu. Zamanının büyük âlimlerinden hadis öğrendi. Daha sonra Bağdat'a yerleşti. Şafii âlimlerinden fı­kıh tahsil ederek fetva verecek seviyeye ulaştı. 584 (m. 1188)'de Bağdat'ta vefat etti. Namazın fazileti hakkında şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Ebû Said Kûzegerânî

Ebû Said Kûzegerâni hazretleri Osmanlı âlim ve velilerindendir. Tebriz yakınındaki Kûzegerân kasa­basında 920'de (m. 1514) dünyaya geldi. Gençliğinde iyi bir öğrenim gören Ebû Said, Azerbaycan'ı ikinci defa fetheden Kanuni Sultan Süleyman'la birlikte İstanbul'a geldi. 980'de (m. 1572) vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Alâüddîn Alî Bağdâdî

Alâüddin Ali Bağdâdi hazretleri tefsir, hadis ve fıkıh âlimidir. 678'de (m. 1279) Bağdat'ta doğdu. İlk tahsilinden sonra gittiği Şam'da Sümeysâtiyye Hankahı'nda bir müddet şeyhlik yaptı. Daha sonra Halep'e yerleş­erek talebe yetiştirdi. 741 (m. 1341)'de vefat etti. Hâzin tefsiri adıyla meşhur olan Lübâbü't-te'vil kitabında buyuruyor ki:

Vehbi Tülek

Şemsüddîn Muhammed Râzî

Şemsüddin Muhammed Râzi hazretleri Şafii fıkıh âlimidir. 767'de (m. 1365) Afganistan'da Herat'­ta doğdu. Sadeddin Teftâzâni ve Seyyid Şerif Cürcâni'nin talebesidir. Tahsilini tamamlayıp Kudüs'e, sonra Kahire'ye gitti. Önce Hanefi iken, o memleketler Şâfii olduğu için bu mezhebe geçti. Tekrar Kudüs'e dönerek 829'da (m. 1426) Kudüs'te vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Muhammed Bin Ahmed

Muhammed bin Ahmed (İbn-i Zuğdân) hazretleri evliyânın büyüklerindendir. 1417 (H.820) senesinde Tunus'ta doğdu. Birçok âlimden fıkıh, mantık, hadis öğrendi. Sonra Kâhire'ye gitti. Evliyânın büyüklerinden Yahyâ bin Ebi'l-Vefâ ile görüşüp, bereketli sohbetlerine kavuştu. 1476 (H. 881) senesinde Kâhire'de vefât etti. Bu mübarek zat, Peygamber efendimizi sık sık rüyâsında görürdü. Gördüğü rüyâları kendisi şöyle anlatır:

Vehbi Tülek

Ömer Bin Hüseyin Hırakî

Ömer bin Hüseyin Hıraki hazretleri Hanbeli fıkıh âlimidir. Bağdat'ta doğdu. Burada zamanın büyük âlimlerinden tahsil gören Hıraki, Şii Büveyhiler'in Bağdat'a hâki­m olması üzerine Mısır'a, oradan Şam'a hicret etti. Burada 334 (m. 946)'de vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Vehbi Tülek

Merkebin Yükü Nedir Bir Sor Bakalım

Vehbi Tülek

İnsanlardan Bir Sıkıntı Gelirse, Affedin!

Vehbi Tülek

İlimleriyle Dalâlete Düşen Kimseler!

Vehbi Tülek

Yaşayan Maşuktur, âşık Bir Ölüdür

Vehbi Tülek

Kalan Günlerinin Kıymetini Bil

Vehbi Tülek