Hanefî Mezhebinin Reîsi: İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe

Cemâlîzâde Fudayl Efendi Osmanlı âlimlerinden olup Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’nin oğludur. 920 (m. 1514) senesinde İstanbul’da doğdu. Ebüssü’ûd Efendi gibi zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti ve Ebüssü’ûd Efendinin kızıyla evlendi. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik ve Mekke-i mükerreme kadılığı yaptı. Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de, bu vazîfeyi kabûl etmedi. 991 (m. 1583) senesinde İstanbul’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlarda, Hanefî mezhebine göre fıkıh bilgilerini açıklayan “Dımânât” isimli eserinde şöyle anlatır:

Esas Pehlivan, Nefsine Galip Gelendir!

Şihâbüddîn Şâgûrî hazretleri hadîs âlimidir. 530 (m. 1116) senesinde İran’da Şâgûr’da doğdu. 615 (m. 1218) senesinde Şam’da vefât etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Unutmaktan Korkan Kimse, Resûlullaha Salât Okusun!

Ebû Tâhir Fîrûzâbâdî hazretleri tefsîr, fıkıh, hadîs ve lügat âlimidir. 729 (m. 1329) senesinde İran’ın Şîrâz şehri civarındaki Fîrûzâbâd kasabasında doğdu. Şîrâz, Bağdad, Şam, Mekke-i mükerreme ve Kâhire’ye gidip büyük âlimlerden ilim tahsil etti. Anadolu’ya gelip, Yıldırım Bâyezîd ve Timur Hân ile tanışıp, onların iltifâtlarına ve ikrâmlarına kavuştu. Sonra Yemen’e gitti. Sultan onu Zebîd kadılığına tayin etti. 816 (m. 1414) senesinde Yemen’de, Zebîd kadısı iken vefât etti. Fîrûzâbâdî hazretleri kırktan fazla eser yazdı. Bunlardan Kitâb-üs-salât adlı eserinden bazı bölümler:

Dînin Temel Direği, Fıkıh Bilgisidir

Abdürrahmân bin İbrâhim Bedrî hazretleri Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 624 (m. 1227) yılında Şam yakınlarında Neva kasabasında doğdu. Zamanın büyük âlimlerinden hadîs ve fıkıh ilmini öğrendi. Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerinde mütehassıs oldu. Bâderiyye’de yerleşip, medresede ders verdi. Pekçok talebe yetiştirdi. 690 (m. 1291) yılında Bâderiyye’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Bu Ümmet, Dalâlet Üzere Ittifak Etmez!

Mevlânâ Mehdî Şîrâzî hazretleri Osmanlı tefsîr âlimlerindendir. İran’da Şîrâz’da doğdu. Şirâz’da ilim tahsil ettikten sonra İstanbul’da meşhur âlimlerin derslerine devam etti. İstanbul, Dimetoka, Silivri ve Filibe’de müderrislik vazîfesinde bulundu. 957 (m. 1550) senesinde Filibe’de vefât etti. Bu mübarek zat, bir dersinde şunları anlattı:

Yalnız Olmak, Kötülerle Oturmaktan Daha Iyidir!

Muhammed Tâhir Fettenî hazretleri hadîs âlimlerindendir. Hindistan’ın Gücerât eyâletinde bulunan Fetten kasabasında, 910 (m. 1504) senesinde doğdu. Zamanının âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti. Birçok ilimlerde yüksek derecelere ulaştı. Zamanında Gücerât âlimleri arasında ondan daha yüksek kimse yoktu. 986 (m. 1578) senesinde Fetten’de vefat etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Herkes, Ehl-i Sünnet Îtikatını Öğrenmelidir

Hüseyn Fethî Şîrâzî hazretleri hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 814 (m. 1411) senesinde İran’da Şîrâz’da doğdu. Mekke, Medine ve Kâhire’ye giderek büyük âlimlerden ilim tahsil etti ve icazet alarak talebe yetiştirdi. 895 (m. 1489) senesinde vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Müctehid Yanılsa Bile Bir Sevap Kazanır!

Ömer bin Muhammed Zebîdî hazretleri Şafiî mezhebi âlimlerindendir. 801 (m. 1398) senesinde Yemen’in Zebîd beldesinde doğdu. 887 (m. 1482) senesinde Yemen’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Affın, Intikam Almaktan Efdal Olduğunu Unutma!

Hamîdüddîn Fergânî hazretleri Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 805 (m. 1403) senesinde Tebrîz civarında Merâga’da doğdu. Bağdad ve Kâhire’ye gidip fıkıh ilmi tahsil etti. Sonra Şam’da tahsiline devam etti. İcazet alarak talebe yetiştirdi. 867 (m. 1463) senesinde Şam’da vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı

Haset Eden, Dâima Gamlı Ve Kederlidir!

Şeyh Sinân Efendi Osmanlı âlimlerindendir. Şimdi Yunanistan’da bulunan Fere’de doğdu. Bursa’ya giderek Abdüllatîf Kudsî’nin talebesi olan Şeyh Tâceddîn’in talebesi oldu. Kısa zamanda yüksek derecelere kavuşarak icazet verildi ve talebe yetiştirmek üzere memleketinde gönderildi. 890 (m. 1485) senesinde Fere’de vefât etti. Bir sohbetinde şunları anlattı:
Hüseyin Hilmi Işık

(Rahmetullahi Aleyh)

Türkiye Gazetesi

e-Gazete (Bugün)

Türkiye Gazetesi

Bizim Sayfa (Bugün)

Toplam Ziyaretçi

16.492.191

Huzur Pınarı

Caliyet-ül Ekdar

Dinimiz İslam

Silsile-i Aliyye Büyükleri

Yolumuzu Aydınlatanlar • 13.12.2025

Hanefî Mezhebinin Reîsi: İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe

Cemâlîzâde Fudayl Efendi Osmanlı âlimlerinden olup Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’nin oğludur. 920 (m. 1514) senesinde İstanbul’da doğdu. Ebüssü’ûd Efendi gibi zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti ve Ebüssü’ûd Efendinin kızıyla evlendi. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik ve Mekke-i mükerreme kadılığı yaptı. Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de, bu vazîfeyi kabûl etmedi. 991 (m. 1583) senesinde İstanbul’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlarda, Hanefî mezhebine göre fıkıh bilgilerini açıklayan “Dımânât” isimli eserinde şöyle anlatır:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 17.07.2003

Abdülmecid Han Ve Misir Meselesi

1001 Osmanlı Hikayesi • 24.12.2004

Somuncu Baba

1001 Osmanlı Hikayesi • 30.04.2004

Ii. Adülhamid’in Verdiği Senet

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Altıyüz Dirhemlik İp

Dini Hikayeler • 17.04.2007

Yürüdüğü Yerde Deniz Durgunlaşiyordu

Dini Hikayeler • 21.04.2007

Başka Du Bilmez Misin?

En Çok Okunanlar

1001 Osmanlı Hikayesi

Tüm Yazılar
1001 Osmanlı Hikayesi • 25.05.2004

Beni O Günlere Eriştirme

Cem Sultan Papanın elinde esir iken, bir sohbet sırasında Papa ona, kendi dininden ayrı bir memlekete niçin geldiğini sorunca teessüre kapılan Cem; "Maksadım başka bir memlekete iltica etmek değildi. Rumeli'ye geçebilmek için Rodoslulardan yol istedim. Muvafakatlarını alarak Rodos'a geldim. Fakat onlar söz ve yeminlerine sadakat göstermeyip beni yolumdan alıkoydular ve bana yedi yıldır hapis hayatı yaşattılar. Böylece layık oldukları nâmertliklerini gösterdiler. Şimdi ise sizin huzurunuzdayız. Artık Mısır'a gidip ailemle beraber olmaktan başka bir arzum yoktur." dedi.

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 19.06.2005

Baba Yusuf Sivrihisari Ve Ii. Bayezid Han

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 01.10.2005

Mahmud Han Zafere Ulaşti

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 22.07.2004

Kanuni Ve Alvan Hamevi Hazretleri

Vehbi Tülek

Sultân Süleymân Han, Rodos'u fethe karar vermişti. Adanın fethi sırasında, Alvân Hamevi'nin beyaz bir at üzerinde harbe katılıp yardım ettiği, kale kapısını açtığı görüldü. Bu durum, vezir ve ileri gelenlere haber verilince, gerçekten kapının açık olduğunu gördüler. Hep birlikte kapıdan içeri girdiklerinde, Alvân Hamevi'nin, bir toplulukla namaz kıldığını gördüler. Sonra hâdiseyi gören birisi Hama'da Alvân Hamevi ile karşılaşınca ağladı. Alvân Hamevi ona;"Yavrum, gördüğün şeylerden kimseye bahsetme, yoksa helâk olursun." buyurdu. Fakat o şahıs bu durumu gizlice başkalarına söyleyince, Alvân Hamevi ona birini gönderip, bunları anlatmaktan men etmesini söyledi. Gönderdiği şahıs, gidip, "Niçin herkese anlatıyorsun? Kişinin kendisini ilgilendirmeyen şeyleri terketmesi müslümanlığın güzelliğindendir. Bunu bilmiyor musun?" dedi.

1001 Osmanlı Hikayesi • 26.04.2004

Ali Onbaşi

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 14.08.2005

Peki Yikilmasin

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 21.04.2004

Babiali Baskini

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 08.12.2004

Bir Salkim Üzüm

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 16.12.2005

Bu Devletin Dediği Yapilir

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 12.12.2004

Garip Bir Koşu

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 27.08.2003

Cağaloğlu SinÂn Paşa (çağalazâde)

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar

TÜM YAZILAR
Yolumuzu Aydınlatanlar • 08.07.2025

Resulullah Güldüğü Zaman, Duvarlar Üzerine Nur Verirdi

İbrâhim Bâûnî hazretleri Şâfîî mezhebi âlimidir. 777 (m. 1375) senesinde Suriye’de bulunan Safd’da doğdu. Devrinin büyük âlimlerinin derslerine devam ederek icazet aldı ve Safd’da kadılık vazîfesine tayin edildi. Sonra Şam’da Benî Umeyye Câmi hatîbliğini ve Şemisatiyye Medresesi’nde başmüderrislik vazîfesini yaptı. 870 (m. 1465) senesinde Şam’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlardan “Minhât-ül-lebîb fî Sîret il-Habîb” isimli eserinde şöyle anlatır:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar • 24.04.2018

​irâde Etmek, Başka Râzı Olmak Başkadır

Vehbi Tülek

Ahmed bin Süleymân Bâci hazretleri Endülüs'te (İspanya) yaşamış olan Mâliki mezhebi fıkıh âlimidir. Kurtuba'da (Cordoba) doğdu. 493 (m. 1100) yılında hacdan dönerken Cidde'de vefât etti. Bir dersinde buyurdu ki:

Yolumuzu Aydınlatanlar • 21.01.2015

Abdurrahim Nişâbûrî

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 08.05.2022

Kıyamette Kendisine Gıpta Edilen Kimseler

Vehbi Tülek

Tenbektî Ahmed Bâbâ evliyanın büyüklerindendir. Sûdân el-Garbî’de (Bugünkü Mali Cumhuriyeti) Timbuktu şehrinde 1554 (H.963) senesinde doğdu. Buradaki medresede meşhur âlimlerden tefsîr, hadîs, fıkıh, tasavvuf, usûl ve Arabî ilimleri tahsil etti. Sonra Fas’a giderek Merâkeş'te bulunan Şûrefâ Câmii'nde ilim öğretmekle meşgûl oldu. Ömrünün sonlarında memleketine döndü ve 1623 (H.1032)de vefât etti. Kendisinden nasihat isteyenlere buyurdu ki:

Yolumuzu Aydınlatanlar • 19.10.2019

Rabbinizin Huzurunda Hesaplaşacaksınız

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 05.09.2024

Ağlayıp Sızlamak, Derdi Belâyı Geri Çevirmez

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 13.02.2024

Zâhirde Halk Ile Bâtında Hak Ile Bulunmalı

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 30.10.2010

Hevâ Ağacının Dalları!..

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 05.03.2017

Elbette, Sizlere De Şefaat Edeceğim

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 14.01.2025

Onlar, Malını Ilim Elde Etmek Için Harcardı

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler

TÜM YAZILAR
Yakub-i Germiyani’nin Yağmur Duasi
Dini Hikayeler • 19.09.2005

Yakub-i Germiyani’nin Yağmur Duasi

Kânûni Sultan Süleymân Hân devrinde, bir ara yağmurlar yağmaz olmuş, insanlar kuraklıktan çok muzdarip olmuşlardı. İstanbul halkı, yağmur duâsına çıkılmasına karar verdi. Pâdişâh da çıktı. Okmeydanı'nda büyük bir kalabalık toplandı. Öyle ki bu toplulukta, başta pâdişâh olmak üzere, âlimler, vâliler, idâreciler, vezirler, kuvvetli-zayıf, zengin-fakir herkes vardı. Bilindiği gibi, Osmanlı sultanları yapacakları bütün mühim işlerde, mutlaka şeyhülislâma danışırlar, onun fetvâsına uygun hareket ederlerdi. Bunun için Şeyhülislâm Ebüssü'ûd Efendiden, yağmur duâsını kimin yapmasının münâsib olacağı suâl edildi. O da; "Duâyı, pâdişâh veya onun münâsib gördüğü bir zât eder." buyurdu. Bunun üzerine pâdişâh; "Ya'kûb Germiyâni duâ eylesin." dedi.

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler • 18.04.2007

Senin Nasibin Diyar-i Rum’dadir

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 27.04.2007

Hizir Ve Gelin

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 19.04.2007

Zahiri Hükümdarin Celaline Tutuldum

Dini Hikayeler • 08.07.2007

Dört Şey Mühimdir

Dini Hikayeler • 27.04.2007

Bize Teveccüh Edin

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Allahü TeÂlÂyi Bilir Misin?

Dini Hikayeler • 24.09.2007

Cünnetü'l-esmâ

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Kimsenin Yaptığı Yanına Kalmaz

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Minareden Okunan Şiir

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 24.05.2007

Abdullah Bin MübÂrek

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 17.04.2007

Sarik Ve Sakal

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 08.07.2007

Kum Ve Kaya

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 19.04.2007

Bizi Hatirlayin!

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 21.04.2007

Fahreddin-i Acemi Ve Hurufiler

Vehbi Tülek