Ehl-i Sünnet Itikadının Temel Esasları

İshâk bin Muhammed Semerkandî hazretleri Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. Semerkand’da doğdu. Fıkıh ve kelâm ilmini, meşhûr âlim Ebû Mensûr Muhammed Mâtürîdî’den tahsil etti. Ebû Bekr Verrâk ve zamanındaki Belh evliyâsı ile sohbet etti ve onlardan tasavvuf ilmini öğrendi. 342 (m. 953) senesinde vefât etti. Çok kitap yazdı. Eserlerinden “es-Sevâd-ül-a’zam” kitabında, bir insanın “Ehl-i sünnet vel cemâatten olabilmesi için, altmışbir temel esâsı kabûllenmesi gerekir. Bu temel esaslardan bazıları şunlardır:

Uhud Şehidi: Amr Bin Ukeyş

Hâkim Nişâbûrî hazretleri meşhur hadîs âlimidir. Hadîs ilminde hâkim idi. Yani râvîlerinin hâl tercümeleri ile beraber, sekizyüzbinden ziyâde hadîs-i şerîfi ezbere bilirdi. Bu ilimde ve diğer ilimlerde çok kitap yazdı, ilimde, fazilette, Allahü teâlâyı tanımakta ve hafızasının kuvvetliliğinde çok yüksek idi. 321 (m. 933) senesinde Horasan’da Nişâbûr’da doğdu. 405 (m. 1014)’de orada vefât etti. Müstedrek kitabında şöyle anlatır:

Kûfe Kadısı Ebû Amr-ı Hafs

Ebû Amr-ı Hafs hazretleri, Hanefî mezhebi imamlarındandır. 117 (m. 735) târihinde doğdu. 198 (m. 809)’da Kûfe’de vefât etti. İmâm-ı A’zam Ebû Hanîfe hazretlerinin talebesi olup, ondan fıkıh ilmi tahsil etti. Halife Hârûn Reşîd zamanında Bağdâd’ın bir mahallesinde iki sene kadılık yaptı. Daha sonra bu vazîfeden Kûfe kadılığına verildi. Onüç sene Kûfe’de kadılık yaptı. Muhammed bin Hamîd’in verdiği habere göre kadı olması şöyle olmuştur:

Dilini Tutan Kimseye Cennet Kapıları Açılır

Hilâl bin Muhammed Haffâr hazretleri hadîs âlimidir. İran asıllı olup, 322 (m. 934) yılında Bağdad’da doğdu. 414 (m. 1023) yılında aynı yerde vefât etti. Zamanındaki birçok âlimden ilim tahsil edip hadîs-i şerîf rivâyet etti. Bağdad’da, yıllarca hadîs ilminde en sağlam âlim, müsned kabul edildi. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Gençlik, Delilikten Bir Şubedir!

Seyyid Ömer bin Ali hazretleri evliyânın büyüklerindendir. 1002 (m. 1593) senesinde Yemen’de Zafâr denilen yerde doğdu. Ukayl bin İmrân’ın derslerine devam etti. Ondan çok istifâde etti. Sonra Hindistan’a gitti. Orada Seyyid Ebû Bekr bin Hüseyn ile görüştü. Onun yanında bir müddet kalan Seyyid Ömer, ondan da hırka giydi. 1063 (m. 1653) senesinde Hindistan’ın Beycâfûr beldesinde vefât etti. Bir sohbetinde şunları anlattı:

Kıyâmet Günü Vardır Ve O Gün Gökler Yarılır!

Abdürrahmân Hadramî hazretleri Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 945 (m. 1538) senesinde, Yemen’in Terim şehrinde doğdu. Zamanının en meşhûr âlimlerinden ders okudu. Hocaları ona icâzet verdiler. Terim şehrinde kadılık yaptı. 1014 (m. 1605) senesinde Terîm’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Övünmek Için Söylemiyorum Peygamberlerin Reîsiyim

Nûreddîn Hâdırî hazretleri hadîs, nahiv, kırâat ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 747 (m. 1346) senesinde doğdu. Şam’a gidip oranın büyük âlimlerinden ilim öğrendi. Haleb’de Hanefî kadılığına getirildi. Burada fetvâlar verdi ve ders okutarak talebe yitiştirdi. 824 (m. 1421) senesinde Haleb’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Maksadı Ahiret Olan Perişan Olmaz!

Kaygusuz İbrâhim Efendi Osmanlıların son zamanlarında yetişen evliyâdandır. Bolu’da doğdu. Kâdiriyye yolunun büyüklerinden Mustafa Efendi isminde bir zâtın talebesi olan Ömer el-Vasfî ile tanıştı. Daha sonra Mustafa Efendi’nin huzûruna gidip sohbetlerinde bulundu. Kemâle gelerek o zâttan hilâfet aldı. İstanbul’a gelerek talebe yetiştirdi. 1289 (m. 1872) senesinde İstanbul’da vefât etti. Bir sohbetinde şunları anlattı:

İmân, Allahü Teâlânın Fazlıdır, Ihsânıdır

Mustafa Fehmi Efendi evliyânın büyüklerinden olup, Erzincanlı Terzi Baba’nın halîfelerindendir. Erzincan’da doğdu. 1298 (m. 1890) senesinde gittiği Mekke-i mükerremede, hac esnasında vefât etti. Bir sohbetinde şunları anlattı:

Allahü Teâlâ, Insanlara Hep Kolayı Emretmiştir

Hâce Ubeydullah, İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin hocası olan Muhammed Bâkî-billah’ın büyük oğludur. Küçük yaşta iken babası vefât etti. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin yüksek teveccühleri ile yetişti ve önde gelen talebelerinden oldu. Onbirinci asrın sonlarında vefât etti. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin Hâce Ubeydullah’a yazdığı mektûbun (1. cild, 266. Mektûp) bazı kısımları:
Hüseyin Hilmi Işık

(Rahmetullahi Aleyh)

Türkiye Gazetesi

e-Gazete (Bugün)

Türkiye Gazetesi

Bizim Sayfa (Bugün)

Toplam Ziyaretçi

16.560.176

Huzur Pınarı

Caliyet-ül Ekdar

Dinimiz İslam

Silsile-i Aliyye Büyükleri

Yolumuzu Aydınlatanlar • 30.12.2025

Ehl-i Sünnet Itikadının Temel Esasları

İshâk bin Muhammed Semerkandî hazretleri Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. Semerkand’da doğdu. Fıkıh ve kelâm ilmini, meşhûr âlim Ebû Mensûr Muhammed Mâtürîdî’den tahsil etti. Ebû Bekr Verrâk ve zamanındaki Belh evliyâsı ile sohbet etti ve onlardan tasavvuf ilmini öğrendi. 342 (m. 953) senesinde vefât etti. Çok kitap yazdı. Eserlerinden “es-Sevâd-ül-a’zam” kitabında, bir insanın “Ehl-i sünnet vel cemâatten olabilmesi için, altmışbir temel esâsı kabûllenmesi gerekir. Bu temel esaslardan bazıları şunlardır:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 17.11.2005

Hakani Mehmed Bey’in Ricasi

1001 Osmanlı Hikayesi • 18.07.2004

İngiliz Düşmani Şeyhülislam

1001 Osmanlı Hikayesi • 08.07.2004

Hasan Can’in Tabiri

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Deniz Üzerinde Yürüyüp Sahile Doğru Gitti

Dini Hikayeler • 29.04.2007

Üç Kandil

Dini Hikayeler • 24.09.2007

Hakikati Görmek

En Çok Okunanlar

1001 Osmanlı Hikayesi

Tüm Yazılar
1001 Osmanlı Hikayesi • 16.10.2004

Sadrazam Pîrî Mehmed Paşa

Piri Mehmed Paşa, Rumeli Başdefterdarı vazifesiyle Çaldıran Muhârebesine katıldı. Beklenmeden hemen hücuma geçilmesi husûsundaki isâbetli görüşleriyle Yavuz Sultan Selim Hanın dikkatini çekti. Pâdişâh, onun görüşlerini işitince; "İşte yegane rey sâhibi bir adam, yazık ki, vezir olmamış." diyerek takdirlerini dile getirmişti.Zafer sonrasında İkinci Vezir Dukakinzâde Ahmed Paşa ile birlikte Tebriz'in zaptı ve muhâfazasıyle görevlendirildi. Bu seferden dönüşünde Üçüncü vezir oldu. Amasya'daki yeniçeri isyânı neticesinde vezâretten alındı. Üç gün sonra tekrar vezârete iâde edildi.Başlangıçta Mısır Seferine muhâlefetinden dolayı vezâretten azledilen Mehmed Paşa, Osmanlı ordusunun Mısır'a yürümesi üzerine, İstanbul Muhâfızı olarak, İskenderiye ye sevkedilecek donanmayı büyük bir titizlikle donattı. Galata ve Gelibolu'da hazırlanan altı yüz parçadan ziyâde ve pâdişâhın istediği sayıdan fazla olan bu donanmadaki gemilerin altısını top ve beşini de at gemisi olarak tanzim etmişti. Paşanın bütün bu çalışma ve gayretleri, Yavuz Sultan Selim Hanın gözünde onu veziriâzamlığa hazırlamaktaydı.

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 20.01.2004

20 - Şehid Derviş Paşa

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 28.12.2004

Zembilli Ali Cemali Efendi’nin Zembili

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 24.09.2005

Fatih Ve Hocazade

Vehbi Tülek

Sultan Mehmed Han (Fâtih) Osmanlı tahtına oturup da onun âlimlere muhabbeti ve lütf-u ihsânı ün salınca ve çevresine zamânının meşhur âlimlerini toplayınca, Hocazâde de onun yanında olmak şerefini kazanmak istedi. Ne var ki yolculuk masraflarını karşılayacak parası olmadığından bir türlü yola çıkma cesâretini bulamıyordu. Bu sırada derslerine katılan bir talebenin sekiz yüz akçesi olduğunu öğrenince, bu parayı ödünç alıp yola çıktı. Talebe de yanında ve hizmetinde idi. Oraya öyle bir zamanda vardı ki, pâdişâhın otağı İstanbul'dan Edirne'ye gidiyordu. Pâdişâh-ı âlem, bir yanında Molla Seyyid Ali, diğer yanında Molla Zeyrek olduğu halde ilmi konularda münâzara yaparak ilerliyordu. Vezir Mahmûd Paşa, Hocazâde'yi görünce; "Hoş geldin. Ben de seni Pâdişâha anlatmıştım. Gel hemen onunla görüş." diyerek önüne düşüp Pâdişâhın yanına yaklaştılar. Hocazâde hükümdârı selâmlayıp elini öptü. Mahmûd Paşa onun Hocazâde olduğunu bildirerek ilmini övdü.

1001 Osmanlı Hikayesi • 25.07.2005

Paşam Siz Haksizsiniz!

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 16.10.2004

Sadrazam Pîrî Mehmed Paşa

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 07.12.2003

Yüzbaşi Şevket

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 20.03.2005

Nedendir Bu?

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 29.07.2004

Kanuni Sultan Süleyman Ve Bahri Dede

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 24.05.2005

Çanakkale İçinde Aynali Çarşi

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 12.05.2004

Al Mührü Ver Mührü

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar

TÜM YAZILAR
Yolumuzu Aydınlatanlar • 26.07.2022

Ömrünü Boşa Harcayandan Hayırsız Bir Kimse Yoktur

Rükneddîn Semnânî hazretleri Horasan evliyâsının büyüklerindendir. İsmi, Ahmed bin Muhammed’dir. 1261 (H.659) senesi Horasan'da Semnân şehrinde doğdu. Semnân'da bulunan Ahî Şerefüddîn Semnânî'nin hânegâhına giderek, tasavvuf yoluna girdi. Sonra hacca gitti. Dönüşte Bağdat'a uğradı. Orada Abdürrahmân el-İsferâînî ve Nûreddîn Keserkî'nin sohbetlerinde bulundu, tasavvufta kemâl derecesine ulaşıp icâzet aldı. 1336 (H.736) senesi vefât etti. Bu mübarek zat, sohbetlerinde buyurdu ki:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar • 06.09.2017

Günahı Çok Olan Çok Su Dağıtsın

Vehbi Tülek

Yâsincizâde Abdülvehhâb Efendi Yüzikinci Osmanlı Şeyhülislâmıdır. Seyyiddir. 1172 (m. 1758)'de İstanbul'da doğdu. 1249 (m. 1833)'de aynı yerde vefât etti. Bir dersinde su içme âdâbını şöyle anlattı:

Yolumuzu Aydınlatanlar • 27.04.2025

Zekâtı Verilmiş Mal, Istif Edilmiş Mal Değildir!

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 06.04.2018

Allahü Teâlânın Takdîri Yerini Bulacaktır

Vehbi Tülek

Arabzâde Atâullah Efendi Seksenaltıncı Osmanlı Şeyhülislâmıdır. 1132 (m. 1719)'de İstanbul'da doğdu. 1199 (m. 1785)'de İstanbul'da vefât etti. Bir dersinde buyurdu ki:

Yolumuzu Aydınlatanlar • 09.02.2018

Hazreti Ebû Bekr'in Habîbullah Aşkı

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 28.11.2011

Seyyid Mahmûd Hayrani

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 13.08.2008

Ali Bin Vefâ Ve Muhammed Şâzilî

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 20.08.2009

gece Olan Şeyler Gündüz Anlatılmaz!

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 10.05.2010

Murâd-ı Münzâvî Hazretleri

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 30.03.2024

Üstünlük Ve Saadet Emir Ve Yasaklar Içindedir

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler

TÜM YAZILAR
Karşılık Beklemiyorum
Dini Hikayeler • 08.07.2007

Karşılık Beklemiyorum

Mevlânâ Sadeddin Kaşgari hazretlerinin talebelerinden Şemsüddin Muhammed Ruci hazretleri anlatır:Pirimiz Mevlânâ Sadeddin Kaşgari Hazretlerinin halka­larında bir genç vardı ki, riyazet, hâl ve aşk ifadesinde en ileri derecedeydi. O da benim gibi bir güzele tutulmuştu. Böylece bâ­tınında biriktirdiği kıymeti bir lâhzada o tarafa devretmişti. Al­tından ve neceften hediyemsi bir şey alıp o güzelin geçeceği yola bırakmış ve onu geçenlerden birinin almaması için de bir kenara gizlenmişti. Fikrince sevgilisi oradan geçecek ve hediyeyi görüp alacaktı. Fakat kimden ve nasıl geldiğini bilemeyecekti. Ben va­ziyeti öğrenince ona dedim ki :

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler • 10.04.2007

"kılıcını Değil Kınını Öpmüşlerdir!"

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 22.05.2007

Abdullah-i EnsÂrî

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 14.04.2007

Kimsenin Yaptığı Yanına Kalmaz

Dini Hikayeler • 20.05.2007

Bunlar Şarapti

Dini Hikayeler • 16.04.2007

Kadin Akli

Dini Hikayeler • 16.04.2007

Hazret-i Üftade’nin Yardimi

Dini Hikayeler • 21.04.2007

Sakin Kalyona Binme

Dini Hikayeler • 08.07.2007

Değişen Sizin Kalbiniz

Dini Hikayeler • 21.04.2007

Abdullah-i İlÂhî Hazretleri Ve Muhyiddin Çelebi

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 14.04.2007

Deniz Üzerinde Yürüyüp Sahile Doğru Gitti

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 24.09.2007

Cünnetü'l-esmâ

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 18.04.2007

İcÂzetin Sirri

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 18.04.2007

Namazini Ben Kildirayim

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 30.04.2007

Tencere Yuvarlanir, Kapağini Bulur

Vehbi Tülek