Hanefî Mezhebinin Reîsi: İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe

Cemâlîzâde Fudayl Efendi Osmanlı âlimlerinden olup Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’nin oğludur. 920 (m. 1514) senesinde İstanbul’da doğdu. Ebüssü’ûd Efendi gibi zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti ve Ebüssü’ûd Efendinin kızıyla evlendi. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik ve Mekke-i mükerreme kadılığı yaptı. Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de, bu vazîfeyi kabûl etmedi. 991 (m. 1583) senesinde İstanbul’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlarda, Hanefî mezhebine göre fıkıh bilgilerini açıklayan “Dımânât” isimli eserinde şöyle anlatır:

Esas Pehlivan, Nefsine Galip Gelendir!

Şihâbüddîn Şâgûrî hazretleri hadîs âlimidir. 530 (m. 1116) senesinde İran’da Şâgûr’da doğdu. 615 (m. 1218) senesinde Şam’da vefât etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Unutmaktan Korkan Kimse, Resûlullaha Salât Okusun!

Ebû Tâhir Fîrûzâbâdî hazretleri tefsîr, fıkıh, hadîs ve lügat âlimidir. 729 (m. 1329) senesinde İran’ın Şîrâz şehri civarındaki Fîrûzâbâd kasabasında doğdu. Şîrâz, Bağdad, Şam, Mekke-i mükerreme ve Kâhire’ye gidip büyük âlimlerden ilim tahsil etti. Anadolu’ya gelip, Yıldırım Bâyezîd ve Timur Hân ile tanışıp, onların iltifâtlarına ve ikrâmlarına kavuştu. Sonra Yemen’e gitti. Sultan onu Zebîd kadılığına tayin etti. 816 (m. 1414) senesinde Yemen’de, Zebîd kadısı iken vefât etti. Fîrûzâbâdî hazretleri kırktan fazla eser yazdı. Bunlardan Kitâb-üs-salât adlı eserinden bazı bölümler:

Dînin Temel Direği, Fıkıh Bilgisidir

Abdürrahmân bin İbrâhim Bedrî hazretleri Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 624 (m. 1227) yılında Şam yakınlarında Neva kasabasında doğdu. Zamanın büyük âlimlerinden hadîs ve fıkıh ilmini öğrendi. Şafiî mezhebi fıkıh bilgilerinde mütehassıs oldu. Bâderiyye’de yerleşip, medresede ders verdi. Pekçok talebe yetiştirdi. 690 (m. 1291) yılında Bâderiyye’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Bu Ümmet, Dalâlet Üzere Ittifak Etmez!

Mevlânâ Mehdî Şîrâzî hazretleri Osmanlı tefsîr âlimlerindendir. İran’da Şîrâz’da doğdu. Şirâz’da ilim tahsil ettikten sonra İstanbul’da meşhur âlimlerin derslerine devam etti. İstanbul, Dimetoka, Silivri ve Filibe’de müderrislik vazîfesinde bulundu. 957 (m. 1550) senesinde Filibe’de vefât etti. Bu mübarek zat, bir dersinde şunları anlattı:

Yalnız Olmak, Kötülerle Oturmaktan Daha Iyidir!

Muhammed Tâhir Fettenî hazretleri hadîs âlimlerindendir. Hindistan’ın Gücerât eyâletinde bulunan Fetten kasabasında, 910 (m. 1504) senesinde doğdu. Zamanının âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti. Birçok ilimlerde yüksek derecelere ulaştı. Zamanında Gücerât âlimleri arasında ondan daha yüksek kimse yoktu. 986 (m. 1578) senesinde Fetten’de vefat etti. Naklettiği hadis-i şeriflerden bazıları:

Herkes, Ehl-i Sünnet Îtikatını Öğrenmelidir

Hüseyn Fethî Şîrâzî hazretleri hadîs ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 814 (m. 1411) senesinde İran’da Şîrâz’da doğdu. Mekke, Medine ve Kâhire’ye giderek büyük âlimlerden ilim tahsil etti ve icazet alarak talebe yetiştirdi. 895 (m. 1489) senesinde vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Müctehid Yanılsa Bile Bir Sevap Kazanır!

Ömer bin Muhammed Zebîdî hazretleri Şafiî mezhebi âlimlerindendir. 801 (m. 1398) senesinde Yemen’in Zebîd beldesinde doğdu. 887 (m. 1482) senesinde Yemen’de vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Affın, Intikam Almaktan Efdal Olduğunu Unutma!

Hamîdüddîn Fergânî hazretleri Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 805 (m. 1403) senesinde Tebrîz civarında Merâga’da doğdu. Bağdad ve Kâhire’ye gidip fıkıh ilmi tahsil etti. Sonra Şam’da tahsiline devam etti. İcazet alarak talebe yetiştirdi. 867 (m. 1463) senesinde Şam’da vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı

Haset Eden, Dâima Gamlı Ve Kederlidir!

Şeyh Sinân Efendi Osmanlı âlimlerindendir. Şimdi Yunanistan’da bulunan Fere’de doğdu. Bursa’ya giderek Abdüllatîf Kudsî’nin talebesi olan Şeyh Tâceddîn’in talebesi oldu. Kısa zamanda yüksek derecelere kavuşarak icazet verildi ve talebe yetiştirmek üzere memleketinde gönderildi. 890 (m. 1485) senesinde Fere’de vefât etti. Bir sohbetinde şunları anlattı:
Hüseyin Hilmi Işık

(Rahmetullahi Aleyh)

Türkiye Gazetesi

e-Gazete (Bugün)

Türkiye Gazetesi

Bizim Sayfa (Bugün)

Toplam Ziyaretçi

16.495.960

Huzur Pınarı

Caliyet-ül Ekdar

Dinimiz İslam

Silsile-i Aliyye Büyükleri

Yolumuzu Aydınlatanlar • 13.12.2025

Hanefî Mezhebinin Reîsi: İmam-ı A'zam Ebû Hanîfe

Cemâlîzâde Fudayl Efendi Osmanlı âlimlerinden olup Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’nin oğludur. 920 (m. 1514) senesinde İstanbul’da doğdu. Ebüssü’ûd Efendi gibi zamanının büyük âlimlerinden ilim tahsil etti ve Ebüssü’ûd Efendinin kızıyla evlendi. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik ve Mekke-i mükerreme kadılığı yaptı. Şeyhülislâmlık teklif edildiyse de, bu vazîfeyi kabûl etmedi. 991 (m. 1583) senesinde İstanbul’da vefât etti. Çok kitap yazdı. Bunlarda, Hanefî mezhebine göre fıkıh bilgilerini açıklayan “Dımânât” isimli eserinde şöyle anlatır:

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 16.01.2004

16 - Yavuz Ve Sina Çölü

1001 Osmanlı Hikayesi • 20.06.2005

Padişaha Nasihat

1001 Osmanlı Hikayesi • 07.05.2004

Önce İmtihana Girin

Dini Hikayeler • 22.05.2007

Allahü Tealadan Bir An Gafil Olmayasin

Dini Hikayeler • 21.04.2007

Sakin Kalyona Binme

Dini Hikayeler • 14.04.2007

Deniz Üzerinde Yürüyüp Sahile Doğru Gitti

En Çok Okunanlar

1001 Osmanlı Hikayesi

Tüm Yazılar
1001 Osmanlı Hikayesi • 10.09.2004

Yeğen Mehmed Paşa Ve Hocasinin Duasi

Yeğen Mehmed Paşa, Sultan Birinci Mahmûd Hânın vezir-i âzamı idi. Bir defasında sefer için İstanbul'dan hareket etmeden önce, Aksaray civârında oturmakta olan kızının evini Mehmed Emin Tokâdi hazretlerine tahsis edip, oraya dâvet etti. Mehmed Emin Tokâdi de kabûl edip, orayı teşrif etti. Burada ikâmet ettiği sırada Yeğen Mehmed Paşa sık sık ziyâretine gidip, sohbetinde bulunurdu. Huzûruna girerken pâdişâhın huzûruna girer gibi edeb ve hürmet gösterirdi. Mehmed Emin Efendi, ona latife yollu takılırdı. Fakat o dâimâ edeb ve hürmetle huzûrunda dururdu. Yeğen Mehmed Paşa, çıkacağı Avusturya seferi ile ilgili yaptığı hazırlıkları anlatıp duâ istedi. Mehmed Emin Efendi de, gözyaşı dökerek zafere kavuşması için duâ etti.

Vehbi Tülek

1001 Osmanlı Hikayesi • 28.09.2003

Fatihin Hocasi Molla GürÂnî

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 03.06.2004

Ben Siftah Ettim

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 14.07.2005

SÂlih Reis

Vehbi Tülek

Kânûni Sultan Süleymân Hanın, Barbaros Hayreddin Paşayı İstanbul'a dâvetinde, onunla beraber gelen reislerin arasında Sâlih Reis de vardı. Sultanın huzûruna Hayreddin Paşa ile berâber kabul edildi ve deniz albayı rütbesi verildi. Sonra bahriye sancakbeyliğine (tümamiral) terfi etti. Akdeniz'de korsan gemilerine diğer reislerle berâber göz açtırmayan Sâlih Reis, 1540'ta Korsika'nın bir limanında âni baskın neticesinde Turgut Reisle berâber esir düşüp forsaya vuruldu. Akdeniz'in kendilerine dar geldiği bu korkusuz denizciler üç yıla yakın eziyet ve sıkıntılar içinde kürek çektiler.

1001 Osmanlı Hikayesi • 16.10.2004

Sadrazam Pîrî Mehmed Paşa

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 11.07.2004

Şaşiran ŞÂir

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 05.04.2004

96 - Tiryaki Hasan Paşa Ve Kanije Müdafaasi

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 03.03.2005

Ravza-i Murad’da Açan Gül

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 03.08.2004

Çandarli Kara Halil

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 07.07.2005

Misir’a Bedeldin Ey Sinan

Vehbi Tülek
1001 Osmanlı Hikayesi • 29.07.2004

Kanuni Sultan Süleyman Ve Bahri Dede

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar

TÜM YAZILAR
Yolumuzu Aydınlatanlar • 04.08.2023

İlmiyle Amel Etmeyenin Kalbi Bozuktur!

Seyyid Hüsâmeddin Uşşâki hazretleri Osmanlı evliyasının büyüklerinden olup Uşşâkiye tarikatının kurucusudur. 1475 (H.880) senesinde Buhârâ'da doğdu. İlk tahsilini orada tamamladı. Bir gece, rüyâsında ona; "Anadolu şehirlerinden Uşak'ta oturan Seyyid Ahmed-i Semerkandi hazretlerine varıp teslim ol!" denildi. Uşak'a giderek Seyyid Emir Semerkandi hazretlerine intisab edip, evliyâlığın yüksek derecelerine ulaştı ve hilâfetnâme verildi. Hocasının vefatından sonra Sultan Üçüncü Murâd Hânın ricâsını kabûl edip, İstanbul'da kalmaya karar verdi.

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Yolumuzu Aydınlatanlar • 31.01.2025

Sâlih Amel Işleyenlerin Mükâfatları Ne Güzeldir

Vehbi Tülek

İmâm-ı Zeynelâbidîn hazretleri Tâbiînin büyüklerinden ve Oniki İmâm’ın dördüncüsüdür. İsmi, Ali bin Hüseyin bin Ali bin Ebî Tâlib’dir. 666 (H.46) senesinde Medîne-i münevverede doğdu. Hadîs, fıkıh ve tasavvuf ilminde âlimdi. Eshâb-ı kirâmdan çoğunu görmüştür. Hazret-i Abdullah ibni Abbâs, hazret-i Ebû Hüreyre, hazret-i Âişe, babası hazret-i Hüseyin, amcası hazret-i Hasan, hazret-i Ümmi Seleme “radıyallahü anhüm” ve diğerlerinden hadîs-i şerîfler işitip rivâyet etmiştir. Rivâyet ettiği bâzı hadîs-i şerîfler, Kütüb-i Sitte adı verilen altı hadîs kitabında yazılıdır. 713 (H.94) senesinde şehîd edildi.

Yolumuzu Aydınlatanlar • 03.03.2007

Muhammed Es’ad “es’ad Erbilî”

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 22.11.2009

Âhir Zamân Peygamberi Doğdu

Vehbi Tülek

Resûlullah "sallallahü aleyhi ve sellem" efendimizin doğduğu gece, İran kralının (Kisrâ) sarâyı sallandı ve on dört burcu yıkıldı. Fârisin (Mecûsilerin) bin seneden beri hiç sönmeden yanan ateşi söndü. Sâve Gölünün suyu yere çekilip kurudu. Mecûsilerin meşhûr âlimi Mü'bedân rü'yâsında, serkeş develerin önlerine kattığı atları öldürüp, Dicle Nehrini geçtiklerini ve memleketlerine dağıldıklarını gördü. Kisrâ, sarâyının sallanmasından ve burçlarının yıkılmasından çok korktu. Kimseye bildirmek istemedi. Fakat sabâhleyin tahtına oturunca sabredemeyip bu hâdiseyi vezirlerine ve ileri gelen adamlarına anlattı...

Yolumuzu Aydınlatanlar • 24.04.2020

Sizin Peygamberiniz Doğru Söylemiş

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 21.02.2023

Edepli Olmak Insana Ne Güzel Yakışır

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 28.03.2007

“mısır’ın Güneşi” Muhammed Şâzilî

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 31.07.2020

Akıl, Nimetlerin En Büyüğüdür

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 02.04.2007

Ebû Abdullah Rugandî

Vehbi Tülek
Yolumuzu Aydınlatanlar • 26.08.2022

Âhiretin Azapları Pek Acı Ve Sonsuzdur

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler

TÜM YAZILAR
Üç Kandil
Dini Hikayeler • 29.04.2007

Üç Kandil

Emir Sultan, âlim ve ilim menbaı olan Buhârâ'da yetişti. Mekke-i mükerreme ve Medine-i münevvere'de ilim tahsil etti. Medine-i münevvereye yerleşmek ve ömürlerinin sonuna kadar orada kalmak niyetindeyken, bir rüyâ gördü. Rüyâsında Peygamber efendimiz ile hazret-i Ali yanyana oturmuşlardı. Yanlarına vardı ve diz çöküp oturdu. Hazret-i Ali ona; "Ey oğlum! Sana cenâb-ı Hak tarafından ceddin Muhammed'in (sallallahü aleyhi ve sellem) sünnetini, takvâ yoluyla öğretmen için Rûm iline gitmen işâret olundu. Önünde giden nûrdan üç kandil belirecek, o kandiller nerede gözünden kaybolursa orada kalacaksın. Mezârın da orada olacak" dedi. Emir Sultan uykudan uyanınca; "Demek ki takdir-i ilâhi böyle" diyerek yola çıktı. Hazret-i Ali'nin dediği gibi, üç kandil ona kılavuzluk etti. Bursa'ya geldiği zaman, önündeki nûrdan üç kandil, pınar başında üç servi civârında fakirler için tahsis edilmiş eski bir kilisenin yanında kayboldular. Böylece Emir Sultan Bursa'ya yerleşti.

Vehbi Tülek

Vehbi Tülek

Dini Hikayeler • 26.04.2007

Helvaci Çocuk

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 13.04.2007

Sonunda Orta Yolu Buldular

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 29.04.2007

Üç Kandil

Dini Hikayeler • 23.12.2005

Değişen Sizin Kalbiniz

Dini Hikayeler • 21.04.2007

Sakiz Ağacinda Yapilan Hac

Dini Hikayeler • 21.04.2007

İsmail Hakki Efendi

Dini Hikayeler • 08.07.2007

Dört Şey Mühimdir

Dini Hikayeler • 03.05.2007

Fani Dünya

Dini Hikayeler • 08.07.2007

Delik Kova

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 14.04.2007

Alabilirsen Al

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 14.04.2007

Eğer Senin Yanında Makbul Oldu Ise

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 20.05.2007

Bunlar Şarapti

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 10.04.2005

Fitne Ve İftira Ateşi Söndürüldü

Vehbi Tülek
Dini Hikayeler • 22.05.2007

Yüz Vermedin!

Vehbi Tülek