Ahmed bin Ali el-Alesi, Bağdad'da yetişen evliyâdandır. Kadı Ebû Ya'lâ'dan fıkh ve hadis ilimlerini okudu. 503 (m. 1109) senesinde vefât etti...
Bu mübarek zatın mesleği sıvacılık ve badanacılık idi. Önceleri bu işle meşgul olup, geçimini sağlardı...
Enes bin Mâlik radıyallahü anh, Ensâr-ı kirâm'ın büyüklerindendir. Hicretten on sene önce doğmuş (m. 612), hicretin 93 senesinde (m. 712) vefât etmiştir. Resûlullah efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem), Medine-i Münevvere'ye teşriflerinde Enes 9-10 yaşlarında idi.
Ebû Hüreyre "radıyallahü anh" şöyle rivâyet etmiştir: İsrâiloğulları, memleketleri Buhtunnasâr tarafından istilâ edilip ve zulme uğradıkları için, ülkeyi terk ettiler. Bunlar arasında Hârûn aleyhisselâmın evlâdlarından bir grup, Tevrât'ta Muhammed aleyhisselâmın medhedildiğini ve Onun Arabistan'da hurma ağaçlarının çok olduğu bir yerde bulunacağını okudular. Bu sebeple Şâm'dan gidip Medine'ye yerleştiler. Muhammed aleyhisselâmın zuhûr etmesini ve Onu görmekle şereflenmeyi ümitle beklediler. Fekat ömürleri yetmedi. Evlâdlarına "Ona kavuşur ve görürseniz imân ediniz!" diye vasiyet ettiler...
Ebû Mensûr Hayyât Mukri, Kıraat ve Hanbeli fıkıh âlimidir. 401 (m. 1011) yılında doğdu. 499 (m. 1105) yılında Bağdad'da vefât etti. Talebelerinden Hafız Ebü'l-Fadl Muhammed bin Nasr anlatır:
Ebü'l-Abbâs Mülessem, Kelâm âlimlerindendir. Mısır'da Nil sahilinde bulunan Kûs ve Sa'id şehirlerinde ikâmet ederdi. 1274 (h. 672) senesinde Kûs şehrinde vefât etti. Orada bulunan dergâhının bahçesine defn olundu...
Büyük âlim Abdullah Harrâni, ömrü boyunca ilim tahsil etti. Fıkıh âlimi İbn-i Hamdân onun hakkında; "Abdullah Harrâni'den çok ilim öğrendim ve hadis-i şerif dinledim. O dinine çok bağlı ve onu korumak için gayretli, kırâat ilminde ve diğer ilimlerde bir tâne idi. Kırâat ilmi hakkında eserleri vardır. Abdullah Harrâni Harran'da kadılık yaptı. Orada kırâat ve hadis ilmini öğretti. Bu gayreti üzere vefât etti" demektedir..
Emir-ül mü'minin hazreti Ali "radıyallahü teâlâ anh" âhirete sefer etti ve Hasan ve Hüseyin "radıyallahü teâlâ anhümâ" hazretleri merkad-ı şerifine [mezârına] defnettiler... Geri dönerken, yolda bir fakire rast geldiler. Hazin ses ile figân ediyordu. Hâlini sorduklarında, cevâb verdi ki:
Kadı Ebû Ya'lâ hazretleri, kıraat, kelâm, hadis, târih ve Hanbeli mezhebi fıkıh âlimidir. 1059 (h. 451) yılında doğdu 1131 (h. 526) yılında Bağdad'daki evinde şehid edildi...
Ebû Ya'lâ, fıkıh bilgilerinde zamanın önde gelen âlimlerinden oldu. Hanbeli mezhebi fıkıh bilgilerinde arif idi. Fetva makamına yükseldi. Üstün zekâsı ve engin bilgisi ile insanların mes'elelerini kısa zamanda hallederdi. Ehl-i sünnet ve cemâat yolunun müdâfaasında çok gayretliydi. Bu hususta pekçok kitap yazdı...
Güzel ahlâkı yüksek ilmi, hafızasının üstünlüğü ve zekâsının keskinliği, insanların mes'elelerini kolayca çözümlemesi ile Müslümanların sevgisini kazandı. Onlara Allahü teâlânın emir ve yasaklarını öğretti. Ehli sünnet i'tikâdına ters olan fikir sahiplerine güzel cevaplar vererek susturdu.
Ebû Bekr-i Şibli evliyanın büyüklerindendir. 247 (m. 861) senesinde Samarra'da doğdu. Bağdâd'a gelip, buraya yerleşti. Cüneyd-i Bağdadinin talebesidir. Aynı zamanda Mâliki mezhebinin fıkıh âlimlerindendir. Zamanının bir tanesi olan Ebû Bekr-i Şibli 334 (m. 945) senesinin Zilhicce ayında vefât etti.
Kıymetli nasihatleri vardır. Buyurdu ki:
İslâm âlimlerinden İmam-ı Muhammed Mûsâ bin Nu'mân Merâkişi Mâliki 683'te [m. 1284] vefât etti. (Misbâh-uz-zulâm Fil-müstegisin bi-hayr-il-enâm) adındaki kitabında, Resûlullahı vesile ederek murâdlarına kavuşanları yazmaktadır. Bunlardan biri de Muhammed bin Münkedir'dir. Muhammed diyor ki: